او با چه پادشاهی معاصر بوده است ؟ آيا واقعا معاصر ويشتاسب (گشتاسب ) بوده است ؟ محل تولد او كجا بوده است ؟ آذربايجان ، يا بلخ ، يا فارس ، يا ری ،يا خوارزم يا مرو ، يا هرات و يا حتی فلسطين ؟ در چه نقطهای ظهور كرده است ؟ اينها همه مسائلی است كه از نظر تاريخی قابل توجه است ( 1 ) .ولی محققين غالبا او را يك شخصيت تاريخی و واقعی میدانند و غالبا محلتولد او را آذربايجان و زمانش را در حدود ششصد سال قبل از مسيح میدانند. آقای تقی زاده مینويسد : ظن قوی میرود كه زردشت 258 سال قبل از استيلای اسكندر بر ايران و قتلدارا ( 330 - 331 قبل از ميلاد ) بوده يا 272 سال قبل از وفات اسكندر (223 قبل از ميلاد ) و لذا موضوع قابل بحث عبارت از آن خواهد بود كه اينفاصله چنانكه گفته شد تا تولد زردشت است يا بعثت او يا ايمان گشتاسب. و بنابراين بايد تولد زردشت را در سنه 568 قبل از مسيح يا 618 و يا630 قبل از مسيح دانست ، و اگر فاصله 272 تا وفات اسكندر را حقيقی فرضكنيم اعداد فوق 595 و 625 و 637 میشود ( 1 ) . درباره اوستا نيز مجهولات فراوان است . آيا اساسا اوستا كه كتاب مقدس مزديسنا است و منسوب به زردشت استهيچگاه تدوين نشده و هميشه سينه بسينه نقل شده است ، و فقط در دورهاسلامی ، زردشتيان برای آنكه خود را رسما در زمره اهل كتاب قرار دهند بهتدوين اوستا پاورقی : ( 1 ) رجوع شود به مزديسنا و ادب پارسی ، صفحات 76 - . 89 ( 2 ) بنقل مزديسنا و ادب پارسی ، ص . 88 |