نقوش برجستهای به سبك آميخته يونانی و هندی يافتهاند . . . در باميانمغرب كابل ، مجسمههای عظيمی از بودا هست كه در كوه كندهاند . . .از سفرنامه هيون تسانگ معلوم میشود كه تا قرن هفتم ميلادی صومعه هایبودايی در ايران وجود داشته است و نيز بنا به روايت او از اتباع سايرديانات هندی هم جماعاتی مقيم ايالات شرقی ايران بودهاند ( 1 ) .و هم او گويد : در اواخر قرن دوم و اوايل قرن اول ميلادی " مناندر " پادشاه دره كابلو هندوستان كه در هندوستان به تسخير ممالكی موفق شد ، دين بودا گرفت ودر ميان پيروان آن آيين شهرتی عظيم يافت ( 2 ) . نيز میگويد : در سال 125 ميلادی كشور قندهار و پنجاب به پادشاهی تعلق گرفت "كانيسكا " نام كه در ادبيات بودايی شهرتی به كمال دارد و از مبلغينبزرگ و معتقدين به ديانت بودا بشمار است ( 3 ) . مذهب بودا تدريجا از اين منطقه رخت بربسته است قبلا نقل كرديم كهبوداييان و مانويان كه جزء اقليتهای مذهبی ايران بودند ، بر خلاف اكثريتزردشتی ، فعالانه در مقابل مسلمين مقاومت كردند . و هم نقل كرديم كهخاندان برمكی . قبل از مسلمانی ، خدمتكار معبد بودائی در بلخ بودهاند .دين بودا پس از اسلام نتوانست در ايران تاب بياورد ، تدريجا از اينمنطقه رخت بربست همچنانكه از مهد تولد خويش هندوستان نيز عقب نشينی پاورقی : ( 1 ) ايران در زمان ساسانيان ، صفحه . 60 ( 2 ) همان كتاب ، ص . 42 ( 3 ) همان كتاب ، ص . 44 |
