بودهاند و در اجتماع مسلمانان محترم میزيسته اند و سپس آن دين را ترككردهاند . میگويند : سامان ، جد اعلای سامانيان كه از احفاد سلاطين ساسانی است وخود از بزرگان بلخ بوده است در حدود قرن دوم ، و جد اعلای خاندان قابوسكه آنها نيز حكومت و فرمانروايی يافتند در قرن سوم ، و مهيار ديلمی شاعرزبر دست و معروف ايرانی در اواخر قرن چهارم هجری به دين اسلام گرويدند .مردم طبرستان و قسمتهای شمالی ايران تا سيصد سال پس از هجرت هنوز دينجديد را نشناخته بودند و با دولت خلفا به دشمنی بر میخاستند . بيشترمردم كرمان در تمام مدت خلافت امويها زردشتی ماندند و در روزگار استخری( صاحب كتاب المسالك و الممالك ) زردشتيان فارس اكثريت را تشكيلمیدادهاند . مقدسی صاحب كتاب احسن التقاسيم نيز كه از مورخان و جغرافینويسان بزرگ جهان اسلام است و خود به ايران مسافرت كرده است در صفحه39 و 420 و 429 كتاب خود از زردشتيان فارس و نفوذ بسيار آنها و احترامآنها نزد مسلمانان كه از ساير اهل ذمه محترمتر بوده اند ياد كرده است .بنا به گفته اين مورخ در جشنهای زردشتيان در آن وقت همه بازارهای شهررا آئين می بسته اند و در عيدهای نوروز و مهرگان مردم شهر در سرور و شادیبا ايشان هماهنگ میشده اند . مقدسی در صفحه 323 احسن التقاسيم راجع بهمذهب اهل خراسان میگويد : " در آنجا يهودی بسيار است و مسيحی كم واصنافی از مجوس در آنجا هستند " . مسعودی مورخ اسلامی متوفی در نيمه اولقرن چهارم كه او نيز به ايران مسافرت كرده است و با اينكه ايرانی نيستبه تاريخ ايران و آثار ايران علاقه خاصی نشان میدهد ، در كتاب " التنبيهو الاشراف " صفحه 91 و 92 از خاندان محترمی از مردم اصطخر نام میبرد كهكتاب تاريخ جامعی از دوره ساسانيان در دست داشته اند و مسعودی از آنكتاب استفاده كرده است . مسعودی حتی نام موبد زمان خود را میبرد ،معلوم میشود موبد زردشتيان به اعتبار عده فراوان زردشتی شخصيت ممتازی بهشمار میآمده است . |
