ترجمه
« خداوند متعال بقا و هستى آنچه آفريده تعيين كرده و آن را محكم و استوار گردانيده است . و سپس از روى لطف و مهر آنها را منظم كرده است ، و هر يك را به آنچه براى آن خلق شده اختصاص داده و مخصوص گردانيده ، بنابراين هيچ يك از آفريدهها از جايگاه خويش قدم فراتر ننهاده ، از رسيدن به نهايت مقصود مقرّر ،
كوتاهى نورزيده است ( وظيفه خود را به بهترين وجهى بانجام رسانده ) و مأموريّتى كه از جانب خداوند بوى محوّل گرديده سخت و دشوار ندانسته ، و مطابق اراده و خواست حق تعالى ، عمل كرده و از وظيفه سر برنتافته است . چگونه مىتواند سركشى كند ؟ با وجودى كه تمام اشيا به مشيّت و اراده او به وجود آمده و اوامر تكوينيّه او را فرمان برده ، طوق بندگى و خضوع در برابر خداوند را برگردن افكندهاند .
خداوندى كه بدون به كار افتادن انديشه و بى آن كه قبلا پيش بينى كرده و از تجربهها و پيشامدهاى روزگار استفاده كند و يا اينكه در اختراع كارهاى شگفتانگيز جهان نياز به شريك و انبازى پيدا كرده باشد ، موجودات را ايجاد و آفرينش را بيافريد . پس همين كه كار خلقت پايان يافت ، طاعتش را قبول كرده و
[ 723 ]
دعوتش را پذيرفتند . آفريدهاى نبود كه در آفرينش درنگ و سستى كند و انجام فرمانش را به تأخير اندازد . خداوند كجى و إعوجاج اشيا را راست گردانيد و حدودشان را واضح و روشن قرار داد . با قدرت قادر بيچون ميان اضداد الفت افتاد ( بطورى به هم پيوستند كه گسستنى در كارشان نيست ) در ميان انواع گوناگون آفريدگان كه از حيث حدّ و اندازه ، غريزه و هيئت ( خلق و خوى ، هيكل ) با هم مختلف بودند ، آن اسباب ( عشق و ميل و جذب ) را بر قرار كرد ( تا بدينوسيله حيات و نظام اجتماع تشكيل ) وه كه چه شگفت و محكم است صنعت خلقت خلايق كه آفريدگار جهان آنها را طبق ميل و اراده خويش ابداع و ايجاد كرد »
