قوله عليه السلام : « احمده » الى قوله « نعمه »
اين فراز از سخن امام ( ع ) شنوندگان را متوجّه دليل شايسته بودن خداوند براى حمد و سپاس كه همانا كرم و بخشندگى اوست مىكند . بعضى از دانشمندان گفتهاند : كريم كسى است كه با قدرت عفو و به وعدهاى كه داده است وفا مىكند و هرگاه چيزى را ببخشد ، تا آخرين مرحله بخشش پيش مىرود . برايش مهم نيست كه چه مقدار و يا به چه كسى مىبخشد . اگر نيازمند به ديگرى متوسّل شود ، خوشحال نيست ، دوست مىدارد كه همگان عرض حاجت پيش او بياورند . اگر بر كسى سختگيرى كند ،
زود صرفنظر مىكند . كسانى را كه به او پناه آورده ، متوسّل شوند ، ضايع نمىگذارد و آنها را از وسائل نيازمندى و واسطه بىنياز مىكند . هر كس صفات فوق را ، بدون تطاهر و فى الحقيقه دارا باشد كريم مطلق است . البتّه جز خداوند متعال هيچ
[ 1 ] سوره نحل ( 16 ) كه ( 53 و 54 ) : هيچ نعمتى به شما داده نمىشود جز اين كه از جانب خداست و اگر بديى به شما روى آورد به او پناه مىبريد ، ضرر و زيان را او از شما برطرف مىكند .
[ 2 ] سوره نمل ( 27 ) آيه ( 62 ) : چه كسى درمانده را به هنگام تضرع و دعا اجابت مىكند ؟ و بدى را از او برطرف مىكند ؟ و شما را جانشينان زمين قرار مىدهد .
[ 499 ]
كس داراى اين خصوصيات نيست .
توضيح بيشتر درباره كريم بودن خدا به اين حقيقت باز مىگردد كه بخشش خير از جانب حق ، بى هيچ بخل و منعى بر موجودات پذيراى فيض به اندازه استعدادشان جريان دارد . كرم خداوند ، عبارت از نعمتها و آثار خيرى است كه متواليّا بر بندگان نزول مىيابد ، و بخششهاى بىانتهايش ، مدام و بىكم و كاست به سوى قبول كنندگان فيض سرازير است .