قوله عليه السلام : كلّ مالك غيره مملوك
نيز به همين اعتبار است . بدين شرح كه معناى « مالك » به قدرت باز مىگردد . « مالك » يعنى قدرتمندى كه اراده او با استحقاقى كه جامعه برايش اعتبار كرده است ، در تغيير ، تبديل ، و تصرّف ،
چيزى نافذ است ، و تصرّف ديگران در ملك منوط به اجازه مالك مىباشد . چنان كه قبلا ثابت شد ، همه موجودات در قبضه قدرت و خواست و اراده خداوند است ، زيرا وجود و هستى اشيا از اوست . بنابر اين مالك مطلقى كه برايش نسبت به چيزى فرض مملوكيّت نمىشود ، پروردگار جهانيان است ، و به همين دليل
[ 368 ]
همه چيز و همه كس مملوك اوست هر چند در عرف اجتماع به بعضى اشخاص نسبت به اشيا مالك گفته مىشود .
در مباحث قبلى توضيح داده ، روشن ساختيم ، كه لفظ « قوى و مالك » به عنوان اشتراك اسمى و لفظى هم بر خداوند و هم بر غير خداوند اطلاق مىشود .
