قوله عليه السلام : و تنفّسوا من قبل ضيق الخناق :
« عبارت خطبه قبل ضيق الخناق » است .
در عبارت فوق امام ( ع ) لفظ « نفس » را براى به دست آوردن آسايش و شادمانى در بهشت كه بوسيله كارهاى شايسته دنيوى تحقّق مىپذيرد استعاره به كار برده است . « نفس راحت كشيدن » كنايه از شادمان بودن است ، چنان كه آسايش دل از اندوه موجب آسايش نفس مىشود . يعنى آسايش در آخرت را قبل از فرا رسيدن مرگ تأمين كنيد . و لفظ « خناق » را كه ريسمان مخصوصى است براى مرگ استعاره بكار برده است . وجه شباهت گلو گرفتگى ، با مرگ اين است كه در هر دو صورت براى انسان امكان انجام عمل باقى نمىماند . معناى كلام حضرت اين است كه فرصت را پيش از آن كه وقت از دست برود و شما امكان انجام كارى را نداشته باشيد ، غنيمت بدانيد .
[ 678 ]