ترجمه
« آگاه باشيد ، دنيا به سوى نابودى و نيستى رو نهاده ، هر لحظه گذشتش را به ما اعلام مىدارد نيكيهاى دنيا مخفى و پنهان شده و به سرعت مىگذرد . هنوز از نعمتهايش بهرهاى نبرده كه زوال مىپذيرد و از جوانيش طرفى نبسته كه پيرى سر مىرسد . دنيا اهل خود را ، به نيستى و نابودى فرا مىخواند و همسايگانش را به سوى مرگ مىكشاند . شيرينيهاى دنيا بسيار تلخ ، و شراب صافش دردآلود و تيره است .
از دنيا به اندازه تهمانده آب كمى ، كه در ظرف باقى بماند ، و يا به اندازه جرعهاى كه در موقع كمآبى آن را تقسيم كنند ، باقى نمانده با وجودى كه از مقدار آب باقيمانده ، كسى سيراب نمىشود . و تشنگى او رفع نمىگردد .
( در ميان اعراب رسم بوده است كه به هنگام كمآبى مقدارى ريگ در داخل ظرفى مىريخته ، سپس آن قدر آب روى ريگها مىريختهاند ، تا آنها گم شوند .
سپس آن مقدار آب را هر يك از افراد به عنوان سهم آب مىنوشيدهاند و آن ظرف را مقله مىگفتهاند . حضرت به عنوان تشبيه فرمودهاند از دنيا به اندازه جرعهاى از ظرف مقله بيش باقى نمانده است ) . بنابراين بندگان خدا از اين خانه دنيا كه اهل آن
[ 296 ]
محكوم به فنا و نيستىاند با تصميمى قطعى كوچ كنيد . مبادا كه دنياخواهى بر شما غلبه نمايد و زمان زندگى در آن به نظر شما طولانى جلوه كند .
به خدا سوگند اگر مانند شتران فرزند مرده از درون فرياد زار برآوريد ، و يا همچون كبوتران غمناك ناله و آواز برداريد و يا مانند رهبانان از مال و منال دنيا گذشته با حال تضرع و زارى بسوى خدا روى آوريد و از او تقاضاى تقرب و نزديكى كنيد تا مگر مقام شما را بالا برده و يا گناهانى كه فرشتگان از شما ثبت كردهاند بيامرزد ، در برابر ثوابى كه از فرمانبردارى براى شما اميدوارم بسيار اندك به شمار مىآيد . و همچنين در برابر كيفرى كه بر اثر معصيت براى شما مقرر گرديده و من از آن بيمناكم ، ناچيز به حساب آيد .
ثواب و عقابى كه من در راه اطاعت و نهى از معصيت خداوند شما را بدان امر مىكنم غير از ثواب و عقابى است كه شما از فرمانبردارى و اطاعت يا گناهكارى و معصيت خدا در نظر داريد . آنچه من در اين امر مىبينم از محدوده وهم و عقل شما بيرون است . بنابراين شما بايد در تمام اوامر و نواهى پيرو امر و نهى من بوده ، و از انديشه نارساى خود چشم بپوشيد .
به خدا سوگند ، اگر دلهاى شما ، از زيادى عشق به خدا ، بهسان آهنى كه در كوره گداخته مىشود ، بگدازد ، و اگر ديدگان شما از ترس خدا به جاى اشك خون ببارد ، و تا مادامى كه جهان برپاست زندگى خود را با همين حالت سوز و گداز بگذرانيد ، و يك دقيقه از سوختن و گريستن باز نمايند ، تمام اين كوشش شما ،
در برابر نعمتهاى بزرگ خداوند و هدايت شما اندك و ناچيز است . »