كمی در اختيار ديگری قرار دهد ، آيا اين كار فی حد ذاته ، قطع نظر ازاينكه شارع منع كرده ، يك كار نا مشروع و غير طبيعی و ظالمانه است ياممنوعيتی ندارد آقای دكتر . . . در بيانات خود تكيهشان روی كلمه استثمار بود كه اساساربا خواری استثمار است . خوب اين بيان را اگر قبول كنيم استثمار كمشيا زيادش ممنوع است . فرق نمیكند . همين قدر كه استثمار و بهره كشی شدجايز نيست . ولی ايشان توضيح زيادی در اطراف اين مطلب ندادند كه چراربا گرفتن استثمار است . نظريه اول : سرمايه نمیتواند توليد سود كند آقای بهشتی همه بياناتشان متكی بر اين مطلب بود كه اساسا سرمايه از آنجهت كه سرمايه است نمیتواند سود داشته باشد . يعنی سود و ارزش فقط وفقط مربوط به كار است و بس . سرمايه به هيچ شكل نمیتواند توليد سود كند. بنابراين ربا هم كه سود سرمايه است غير طبيعی است . آنوقت ايشان درمقام توجيه آن مواردی بودند كه از نظر اسلام ظاهر امر اين است كه سرمايهاست كه توليد منفعت میكند . اول وارد مسئله بيع شدند . خوب در بيع همسود هست . آقای مهندس بازرگان بيانشان اينطور بود : اسلام با سود مخالفنيست و قرآن میگويد : « احل الله البيع و حرم الربوا ». آنطور سود راببريد ، اينطور سود را نبريد . ديگر بيش از اين توضيح نمیدهد . اماايشان ( آقای دكتر بهشتی ) میگفتند : " اساسا سود مال كار است و بس ،و حقيقت بيع عبارت است از نوعی كار كه آن كار عبارت است از تصدیتوزيع . زيرا توليد كننده هميشه نمیتواند خودش به |