علل حرمت ربا

1 - يكی از عللی كه برای حرمت ربا می‏توان ذكر كرد آن چيزی است كه در
تفسير الميزان اواخر جلد دوم آمده است . خلاصه‏اش اين است كه بشر به حكم‏
فطرت برای ضرورت معاش خود كار می‏كند و اشيائی ايجاد می‏كند ، و به حكم‏
فطرت آنچه را ايجاد كرده از آن خود می‏داند ( مالكيت ) . انسان طوری‏
است كه به سمت تنهائی قادر به ايجاد همه حوائج خود نيست ، محتاج به‏
تعاون و همكاری با ديگران است ( اصل مدنی بالطبع بودن انسان ) . در
اجتماع تعاونی افراد بايد فعاليتهای خود را تقسيم كنند و هر كس به توليد
و ايجاد بعضی از حوائج بپردازد ( تقسيم كار ) . در اينجا نيازمندی به‏
معاوضه پيدا می‏شود ( معامله و بيع و شراء ) ولی لازم است برای سنجش‏
اشياء از لحاظ ارزش ، مقياسی به ميان آيد زيرا ارزشها متفاوت است -
ملاك ارزش هر چه باشد - از اينجا پای پول به ميان می‏آيد .
پول اول بار به خاطر تعيين ارزش اشياء و برای تسهيل معاملات به كار
می‏رود ولی طبقه‏ای هم پيدا می‏شوند كه معامله را به خاطر سود و ربح انجام‏
می‏دهند از راه وساطت ميان توليد كننده و

22