ز - قرض دهنده جنس ربوی را به مبلغی میفروشد و بعد آن جنس را بازياده به همان مبلغ و يا چيزی كه معادل آن مبلغ است میخرد . اين حيله درربای جنس است ( 1 ) . ح - ضم غير جنس در طرفين در ربای معاملی " وسيله " كتاب الربا ص304 ، و جلد دوم " عروه " ص 42 مسئله 48 و ص 49 مسئله . 61 ط - به فتوای كسانی كه ربای معاملی را منحصر به بيع میدانند و در سايرمعاوضات . قائل نيستند ( وسيله ص 303 ) يكی از طرق فرار اين است كهمعامله به صورت صلح واقع شود . 13 - در " وسيله " كتاب النقد و النسيئة ص 302 میگويد : در قرضبلكه مطلق دين تأجيل ثمن حال به زياده يا تمديد مدت ثمن مؤجل به زيادهجايز نيست چه به صورت بيع يا صلح يا غيره ، ولی تعجيل مؤجل به نقصاناگر به صورت صلح مانعی ندارد ( 2 ) . و در كتاب الدين صفحه 395 میگويد: يجوز تعجيل الدين المؤجل بنقصان بيع التراضی و هو الذی يسمی فی الوقتالحاضر فی لسان التجار بالنزول و لا يجوز تأجيل الحال . . . ولی در اينجا قيد نمیكند تعجيل مؤجل به كمتر بايد حتما به صورت صلح ياابراء باشد ، ولی علی الظاهر مقصود هست . و سر اينكه ميان تأجيل به زياده و تعجيل به نقصان تفاوت گذاشتهاند ايناست كه اولی قرض است و در قرض مطلق جر نفع ممنوع است و دومی معاملهاست و در معامله اگر به شكل صلح باشد پاورقی : 1 - رجوع شود به جلد دوم عروه ، ص 49 ، مسئله . 61 2 - رجوع شود به جلد دوم عروه ، اوايل مسئله ربا . |