بيش از قيمت نقدی بايد بپردازد ، به عكس آنچه كه بسياری تصور میكنند ،ربا محسوب نمیشود زيرا ربا مبادله مثلين است ولی خريد و فروش نسيه ،مبادله پول و كالاست ، و وقتی كه فروشنده تمامی كالا را در اختيار خريدارقرار میدهد بدون اينكه تمامی قيمت را دريافت كرده باشد ( 1 ) ، طبعا درمقابل اين امتياز ، چيزی بابت كرايه آن قسمت از كالا كه پولش پرداختنشده طلبكار است كه به نحوی بين طرفين میتواند توافق شود حتی اگر بهصورت درصد معينی از قيمت كالا باشد كه شباهت به نرخ بهره دارد . درتوجيه اين مسئله میتوان گفت كه كالا يك بار به طور قطعی فروخته میشود كهدر دست خريدار ، يا مصرف میشود و يا به تدريج مستهلك خواهد شد و فروشمجدد آن مستلزم توليد مجدد است ، در حالی كه پول معينی در دست ربا خواردائما گردش ربوی دارد " . ايشان فرض خاصی كردهاند و آن اينكه اگر كسی جنسی را نسيه بخرد به طوریكه مثلا نصف آن را نقد بخرد و نصف ديگر را نسيه ، در اين صورت خريدار ،تمام پول را به فروشنده نداده و در واقع نصف كالا را مالك شده ولو اينكهبه حسب صورت تمام كالا را مالك شده . در واقع معامله آن وقت صورتمیگيرد كه او پول آن نصف ديگر كالا را كه در نزد وی باقی میماند بپردازد. پس آن اضافه قيمتی كه میدهد ، كرايه آن مقدار از كالا است كه پولش رانداده و در واقع كأنه هنوز بهطور قطعی فروخته نشده . اگر اين توجيه را بپذيريم بايد اينطور بگوئيم كه در معامله پاورقی : 1 - ممكن است چيزی دريافت نكرده باشد . ( استاد شهيد ) . |