كه مولد هستند اين سرمايهداری صحيح است ولی ربا عبارت است از استفادهو استغلال و سرمايهداری با پول در شكل پولی زيرا قرض دهنده پول تا آخرمالك پول است ولی در ذمه قرض گيرنده . اين است مفاد استدلالی كهمیگويد چون پول عقيم و نازا است ربا حرام است . اين استدلال دو مقدمهدارد : 1 سرمايهداری آنگاه مشروع است كه سرمايه مولد باشد . 2 پولمادامی كه به شكل پولی مملوك است مولد نيست . پس سرمايهداری با پولبه شكل پولی كه نامش ربا است نامشروع است . پول بالقوه همه چيز است وبالفعل هيچ چيز نيست چون حتی مثل ميوه قريب الفساد هم كه هر چند قابلاستغلال هست ولی قابل خوردن نيست نمیباشد . پول از آن جهت كه پول استثروت است زيرا در ثروت بودن شرط نيست كه خودش قابل استيفا باشد ،ولی در سرمايه بودن و مستغل واقع شدن تنها مفيد بودن بهطور مستقيم شرطكافی نيست لازم است كه مولد باشد يعنی منبع فاعلی يا قابلی اثری باشد كهخود آن اثر ارزش و ماليت داشته باشد . پول از آن جهت كه پول است وهمان جهت ملاك ثروت بودن آن است اين است كه معنی حرفی است ، رابطهميان كالاها است . پس علت اينكه نمیتوان پول را اجاره داد و يا به نحویديگر آنرا مستغل و سرمايه قرارداد اين است كه پول مولد نيست . عليهذااگر كالای ديگری غير از پول هم وجود داشته باشد كه به هيچ نحو مولد نباشدنمیتواند سرمايه قرار بگيرد ولی در نظر نداريم كه واقعا چنين كالائی وجودداشته باشد . ( 1 ) علت اينكه پول مولد پاورقی : 1 - چنين كالائی وجود ندارد ولی اموالی هست كه مولد نيست مثل منافعاعيانی كه به سبب اجاره ، انسان مالك آنها است و به همين جهت به آنهاكالا اطلاق نمیشود . |