پاداش را دارد ، در اين صورت مانعی ندارد . ولی عرض كرديم كه اين ،
غير از آن چيزی است كه وجود دارد .
بنابراين سپرده‏های ثابت به شكلی كه الان وجود دارد ، حرام است . از دو
جهت حرام است ، هم از جهت ربا حرام است و هم از جهت اعانت به اثم .
چون شخص هم ربا می‏گيرد و هم كمك می‏دهد به ربا خوردن ، حرام اندر حرام‏
می‏شود .
- بنده در جايی ديدم كه آية الله بروجردی ربا گرفتن از غير مسلم را
جايز می‏دانسته‏اند . حال اگر مؤسس بانك غير مسلم باشد ، سپرده ثابت چه‏
حكمی دارد ؟
در آن صورت حرام بودنش از جنبه ديگر مضاعف می‏شود . يك وقت شما پول‏
خود را در يك بانك غير مسلمی كه از مسلمين ربا نمی‏گيرد مثلا در بانكی در
اروپا می‏گذاريد و از خودش هم ربا می‏گيريد . اين ممكن است اشكال نداشته‏
باشد و آنچه كه آقای بروجردی گفته‏اند همين است كه می‏گويند حتی از ذمی‏
يعنی از كتابی ای كه در ذمه مسلمين و در داخل مملكت اسلامی است ربا
گرفتن اشكال ندارد و به طريق اولی از آنكه در خارج است اشكال ندارد ولی‏
اگر يك غير مسلم ، در كشور اسلامی بانكی تأسيس كرده و از مسلمانها ربا
می‏گيرد ، همانطور كه گفتيم وقتی شما پول خود را به او می‏دهيد ، اعانت به‏
اثم هم هست و اين اعانت به اثم شديدتر است . چون يكوقت اعانت به اثم‏
اين است كه انسان كمك می‏كند به ربا خوردن مسلمانی از مسلمانی ، و يك‏
وقت اين است كه كمك می‏كند به ربا خوردن كافری از مسلمانی . از جنبه‏
اعانت به اثم اشكال دارد ولی از آن جهت [ يعنی از جهت ربا گرفتن از
غير مسلم ]

147