كند ، به علاوه در آخر مدت او را جوان كند يعنی نيروهای تلف شده او راجبران كند ، بلكه اگر بميرد دو مرتبه زنده شده او را به او تحويل دهد ،در اين صورت برد با كارگر است و كارخانه در استخدام كارگر قرار گرفتهاست و هرگز برای كارخانهدار چنين كارخانه داری صرف نمیكند گذشته ازاينكه چنين چيزی عملا امكان پذير نيست ( 1 ) . پس از نظر اينكه شكل رابطه سرمايه و كار نبايد به نحوی باشد كه نفوذ وقدرت و امتيازات بيشتر را به سرمايه بدهد بلكه يا بايد لا اقل هم ترازویيكديگر باشند و يا بايد قدرت كارگر بيشتر باشد ، ربا ظالمانهترين شكلرابطه سرمايه و كار است . اما اينكه چقدر سرمايه مساوی است با چقدر كار ، بايد ديد كه ارزش يكانسان چقدر است ؟ و ارزش ثروت چقدر است ؟ ثروتی كه مساوی است تحصيلاو با كار يك انسان در همه عمر ، ارزشش مساوی كار يك انسان است . اينحساب در مضاربهها از لحاظ مقدار سهمی كه سرمايه و مقدار سهمی كه عامل ازمنافع میبرد بايد در نظر گرفته شود . پاورقی : 1 - اساسا به حكم شرافت ذاتی و تقدم طبعی انسان بر اثر خود ، انسانبايد بر سرمايه تقدم داشته باشد . معنی ندارد كه ارزش يك انسان مساویباشد با ارزش آن سرمايهای كه قادر است آن را به جريان بيندازد . |