علم باری به اشياء به نحو عقل بسيط است آن مطلب اين است كه شيخ میگويد : عقل باريتعالی به اشياء به نحو عقلبسيط است ، نه به آن نحوی كه در نفس هست ، كه اين علوم به ترتيبزمانی مترتب بر يكديگر هستند . در مراتب علم واجب تعالی تقدم و تأخررتبی هست ، بدون آن كه تقدم و تأخر زمانی باشد . در اينجا كلمه عقل بسيطرا بكار برده و اشاره میكند كه در كتاب نفس راجع به آن توضيح داده است. اين هم يك سخن خوبی هست كه اول بار هم شيخ اين را گفته و بعد شيخاشراق آن را تعقيب كرده و بعد هم ملاصدرا و ديگران دنبال كردهاند . اينمطلب نيز احتياج به توضيح دارد .عقل بسيط اجمالی خلاق صور تفصيليه مطلبی درباب نفس گفتهاند كه با نظريه شعور ناآگاهی كه امروز درروانشناسی كشف شده خيلی قريب است . عرفا نيز در اين زمينه حرفهائیدارند . آن مطلب اين است كه شيخ در آنجا میگويد : " العقل البسيطالاجمالی خلاق الصور التفصيلية . " میگويد كه انسان به مرتبهای از تعقلمیرسد كه به نحو بسيط و اجمال ، و بدون آن كه كثرتی در كار باشد ، و بهنحو وحدت ، معقولاتی را واجد میشود . علم بسيط اجمالی يعنی علمی كه بدونتركب و تكثر و تفصيل و به نحو وحدت و بساطت و اجمال باشد . انساندارای عقلی میشود كه در مرتبه آن عقل ، به نحو وحدت و بساطت و اجمالمعقولاتی را واحد میشود . و بعد آن مرتبه وحدت و بساطت و اجمال خلاق وآفريننده مراتب تفصيلی میگردد . يعنی انسان در آن واحد يك چيز را هممیداند و هم نمیداند . اين يعنی چه ؟ در يك مرتبهای از شعور و ادراكشآن را میداند ، و در مرتبه ديگری از شعور و ادراكش آن را نمیداند . و بهتعبير ديگر : آن را به نحو بسيط و وحدت و اجمال میداند ، و به نحو تفصيلو كثرت و تركيب آن را نمیداند . در مقام مثال چنين توضيح میدهند : آنچه را كه ما ملكات علمی میناميم |
کلیه حقوق این سایت محفوظ می باشد.
طراحی و پیاده سازی: GoogleA4.com | میزبانی: DrHost.ir