فصل پنجم - قسمت چهارم ادامه بحث در ادله توحيد دنباله ملاكهای مغايرت بحث درباب ادله توحيد واجبالوجود بود . عرض كرديم كه هر جا سخن ازكثرت است بايد ملاكی از مغايرت وجود داشته باشد . وقتی درباره امریبحث میكنيم كه آيا اين يكی است يا دو تا ، و بعد میگوئيم كه اين دو تااست ، ملاك دو تا بودن چيست ؟ با لفظ و به صرف گفتن اين كه يك چيزیدو تا است ، آن چيز دو تا نمیشود . مگر اين كه ملاكی از مغايرت وبينونيت و ملاكی از اثنينيت در كار باشد ، كه بگوئيم اين يكی نيست ، دوتا است . به عبارت ديگر يك نوع اختلافی بايد در كار باشد كه [ به موجبآن اختلاف ] بگوئيم اين غير از آن است ، پس دو تا است ، نه يكی . اينيك امر نسبة واضحی است . در اين برهانی كه شيخ در صدد بيان آن است ، و يك قسم آن را هم خيلیتطويل كرده و لزومی هم نداشت كه اين قدر تطويل كند ، چنين میگويند : |