غير معلول . [ بنابراين از جميع اين بيانات روشن میشود كه در اينجا نياز به علتاولی است ، اگر چه مابين طرفين بینهايت وسائط باشد ] . حال ، آيا اينتسلسل علل كه ما ابطال كرديم فقط درباب علت فاعلی جاری است يا دربابعلل مادی و صوری و غائی هم جاری است ؟ شيخ میگويد كه اين بيان [ در عللديگر هم جاری میشود ] . در ادامه اين بحث ، شيخ بحث ديگری را درباره علت قابلی و علت مادیمطرح میكند . آنگاه در حدود يكی دو ورق و شايد بيشتر بحثی را مطرح میكندكه متأخرين شيخ به آن بحث نپرداختهاند . آن بحث پيرامون عبارت مبهمیاز ارسطو است : " كون الشیء من الشیء " چيزی از چيزی وجود پيدا كردن .اين عبارت ظاهرا بعدها ميان شارحان اسكندرانی آثار ارسطو و ديگران موردبحث فراوانی واقع شده و حرفهائی در اطراف آن زدهاند و شايد ايرادهائیگرفتهاند . شيخ برای حل و رفع شبهه از كتاب ارسطو مقدار زيادی راجع بهتعبير كون الشیء من الشیء بحث كرده كه چون بحث خيلی لازمی نبوده در كتبمتأخرين دنبال آن را نگرفتهاند . و لزومی هم ندارد ولی چون شيخ بحث كردهو عبارات مشكل و مندمجی هم آورده ما هم [ در جلسه بعد ] وارد اين بحثمیشويم . |