کتابخانه الکترونيکي انهار

فهرست مطالب

عنوان	صفحه
مقاله چهارم
فصل سوم : در تام و ناقص و مافوق تمام و كل و جميع
چند اصطلاح از نظر حكما	13
مقاله پنجم
فصل اول : در امور عامه و كيفيت وجود آن بحث در كلی	19
كلی طبيعی وجه تسميه طبيعی به كلی	20
مسأله اصالت فرد يا اجتماع مسأله انسانيت اخلاقی	21
تحقيق در معنای طبيعی	24
ماهيت در مقام تعريف	25
شبه‏هائی كه از عدم فرق ميان معدوله و غير معدوله پيدا می‏شود	26
تعريف شيخ از ماهيت	27
تقسيم قضايا به اعتبار موضوع دو اعتبار آلی و استقلالی	28
دو قسم قضيه طبيعيه	29
طرح يك اشكال در باب قضيه مهمله مسأله اعتبارات ماهيت	30
نظريه استاد	31
فصل دوم : در كيفيت لحوق كلی به طبايع كلی و فرق ميان كلی و جزئی و كل‏و جزء	33
اقوال درباره راز كاشفيت وجود ذهنی	33

كشف راز مسأله علم و آگاهی مسأله تطابق عوالم وجود	34
مسأله كلی نحوه وجود كلی طبيعی	34
نحوه پيدايش كلی در ذهن	37
خلاصه بحث كلی	38
تفاوت ميان كلی و جزئی ، و كل و جزء	39
فصل سوم : در فصل ميان جنس و ماده	41
نظريات گوناگون درباره ماهيت اشياء	41
فرق بين جنس و ماده	42
كيفيت تركيب جنس و فصل	43
مسأله اعتبار جنس و فصل برای ماهيت	45
كيفيت تركيب ماده و صورت	47
نظر استاد	48
فصل چهارم : در كيفيت دخول معانی خارج از جنس بر طبيعت جنس	50
راه به دست آوردن حد اشياء	51
عرضی خاص و عرضی عام	57
تناهی اجناس و فصول	58
ملاك اتحاد جنس و فصل چيست ؟	60
فصل پنجم : در نوع	63
تعريف نوع	63
سخنی از فارابی	64
فصل ششم : در تعريف فصل	65
تعريف فصل	65
مفهوم و مصداق	67
فصل هفتم : در تعريف مناسبت حد و محدود	68
حد و رسم	68
عينيت حد با محدود	69

فصل هشتم : در حد	71
بحث مجدد در حد و رسم	71
دو اصطلاح در شرح الاسم	73
جزئيات قابل تحديد نيستند	75
فصل نهم : در مناسبت حد و اجزای آن	77
تعريف واقعی اشياء	77
كل با جزء قابل تعريف نيست	79
مقاله ششم
فصل اول : در اقسام علل و احوال آن	83
تعريف علت و معلول	83
اقسام علل	84
علت فاعلی صد در صد مورد قبول است	86
فاعل در اصطلاح فلسفه اولی و در اصطلاح علوم طبيعی	87
ايرادات وارده در مورد حصر علل به علل اربعه	88
نظريات مقابل نظريه به علل اربعه	91
ملاك نيازمندی اشياء به يكديگر در عليت	93
فاعل چه چيز را افاده می‏كند ؟	94
فصل دوم : در حل تشكيكی كه در لزوم معيت علت با معلول كرده‏اند	95
احتياج شی‏ء به علت در بقای خود	95
مسأله جبر و اختيار و ارتباط آن با مسأله عليت	98
علل حقيقی و علل عرضی	100
سخن شيخ در علل ذاتی و علل عرضی	101
مسأله ربط حادث به قديم	103
معيت علت حقيقی با معلول خود	105
فاعل دفعی و فاعل بالتحريك	107
فصل سوم : در مناسبت ميان علل فاعلی و معلولهای آن	108
مسأله جعل	108

اصطلاح " وجود خاص " و مسأله تشكيك	110
سنخيت علت و معلول و عدم آن	111
فصل چهارم : در علل عنصری و صوری و غائی	113
تعريف علت مادی به معنای اعم اقسام علل مادی	113
رابطه علت صوری و علت مادی جواب پرسشی در مورد وحدت خداوند	115
ماده يا هيولی ، عنصر ، اسطقس	116
چند علت بودن يك شی‏ء از حيث‏های مختلف فاعل كامل و فاعل ناقص	117
علت غائی	119
فصل پنجم : در اثبات غايت و فرق ميان غايت و ضروری	120
اشكالات وارده بر علت غائی	120
1 - مسأله اتفاق . 2 - مسأله عبث	122
بيان مرحوم شيخ و آخوند در مورد عبث	126
مبادی طولی فعل اختياری	128
تعريف ديگری از عبث	129
3 - فرق بين غايت و ضروری	130
4 - مسأله كون و فساد . 5 - مسأله حركت فلك	132
6 - مسأله قياس . 7 - علت ناميدن غايت	134
غايات تحصيلی و حصولی	136
فرق ميان غايت و خير	138
فرق ميان جود و خير	141
معيار در فعل اخلاقی	143
شفقت و رحمت	144
بحثی ديگر در جود و خير	145
نظريه ماديت اخلاقی و رد آن	146
ملاك عمل اخلاقی چيست ؟	148
مسأله شفقت و رحمت	149
بعضی ضعفها منشأ كمال‏اند	153
مسأله عليت از شؤون علم كلی است	155
علت مادی در تعليميات	157

ترجمه فصل سيزدهم طبيعيات شفا : در بحث و اتفاق	159
رابطه بخت و اتفاق با علت غائی	169
بخت و اتفاق در ادبيات فارسی	171
آيا پيدايش عالم بر اساس اتفاق بوده است ؟	173
آثار ماهوی و آثار شخصی اشياء	175
ضرورت و اتفاق	177
شباهت نظر متكلمين و امروزی‏ها در باب عليت	181
علل مرجحه هميشه مكشوف نيست	183
تعاريف گوناگون از اتفاق	185
غايت داشتن طبيعت از نظر فلاسفه ، متكلمين و طبيعيون امروز	187
شرور غايات بالعرض‏اند	189
تقسيم حركات به قسری و طبعی	192
ترجمه فصل چهاردهم طبيعيات شفا : در نقض دلايل كسانی كه در باب بخت‏ و اتفاق به خطا رفته‏اند 204	195
رد نظر كسانی كه اساسا منكر وجود اتفاق بودند	205
غايت به معنای ماينتهی اليه الحركه	207
رد نظريه ذيمقراطيس در مورد اتفاق	209
نظريه انباذقلس در مورد اتفاق	213
آيا طبيعت به سوی اصلح حركت می‏كند ؟	216
طنزی از فرانسيس بيكن	217
اشكال باران و پاسخ آن	219
دليل ديگر بر نفی غائيت	221
بحث اتفاق از جهت علت غائی	222
اتفاق در جزئيات است نه در كليات	225
غايات امور طبيعی خير و كمال است	229
غرائز حيوانات دليلی ديگر بر غايت داشتن طبيعت	231
تفاوت طبيعت با صنعت	232
افعال بی رويه هم غايت دارند	236
مسأله انتخاب در طبيعت	239
غايت داشتن مشروط به شعور نيست	242

زشتيها و نقصها غايات بالعرض‏اند	249
هدفداری حيات و طبيعت	253
هر غايتی غايت لازم ندارد	254
خلط غايت بالذات با غايت بالعرض	256
توجيه مسأله ذبول و فساد در طبيعت	257
مقاله هفتم
فصل اول : در لواحق وحدت و كثرت ( 1 )	263
اقسام وحدت در تقسيم‏بندی شيخ و متأخرين	264
تساوق وحدت و وجود	266
هوهويت و وحدت	268
نفی هوهويت در فلسفه امروز غرب	270
حركت و توجيه ثبات بنا بر اصالت وجود	272
لواحق وحدت و كثرت ( 2 )	279
معنای هوهويت	279
ادامه بحث تساوق وجود و وحدت	285
اقسام وحدت	287
مبحث تقابل	289
لواحق وحدت و كثرت ( 3 )	291
تقابل سلب و ايجاب	291
تقابل تضاد	294
موارد نقض : خير و شر	295
موافق و مخالف	296
فضيلت و رذيلت	297
لواحق وحدت و كثرت ( 4 )	299
تكميل و توضيح تقابل و تضاد	299
برهان بر عدم اجتماع ضدين	302
ادامه موارد نقض	305

ضد واحد	307
فصل دوم : مثل افلاطونی ( 1 )	310
تبيين نظريه مثل افلاطونی	310
برخورد فلاسفه اسلامی با نظريه مثل	315
ريشه‏های نظريه مثل قبل از افلاطون	316
ديدگاه شيخ اشراق نسبت به افلاطون و مثل	317
جواب يك سؤال	319
مثل افلاطونی ( 2 )	323
نظر افلاطون درباره بعد مجرد از ماده	324
قول به تجرد مبادی تعليميه	328
نظريه فيثاغورث در تعليميات	330
اقوال حكما در مبادی تعليميه	333
مثل افلاطونی ( 3 )	335
فيثاغورث و نظريات او	335
بررسی و توضيح متن " ملل و نحل " درباره فيثاغورث	336
وحدت در فلسفه فيثاغورث	337
عدد و معدود در فلسفه فيثاغورث	340
وقوع كثرت در عالم	343
مثل افلاطونی ( 4 )	346
وحدت و عدد و مبدئيت آنها	346
طبايع و نفوس در فلسفه فيثاغورث	350
تركيب عالم از الحان	352
انسان عالم صغير است و عالم ، انسان كبير	353
فلسفه عبادات از نظر فيثاغورث	355
خلقت عقل و نفس و جسم و جرم	356
علت فنای عالم	357
تركيب اشياء از وحدت و ثنائيه	358

پيدا شدن عدد از وحدت	360
مثل افلاطونی ( 5 )	363
نظريه مثل به معنای انكار واقعيت نيست	363
برهان اول شيخ بر رد نظريه مثل	366
برهان دوم شيخ	369
فصل سوم : در ابطال نظريه تعليميات و مثل ( 1 )	373
ابطال نظريه تعليميات و مثل ( 2 )	380
تحليل نظرات سه گانه فيثاغوريان در انشاء عدد از وحدت	380
نظريه اول	381
نظريه دوم	382
نظريه سوم	383
نقد نظريه تأليف اشياء از عدد ، و عدد از وحدت	385
فرض نامحدود بودن مفارقات	387
فرض تكرار وحدت در همه اعداد	388
فرض تباين وحدتها	389
دو نوع وحدت	395
ابطال نظريه تعليميات و مثل ( 3 )	399
نقد نظريه سوم در انشاء عدد از وحدت	399
فرض انشاء عدد با تكرار همراه با ثبات وحدت واحد	401
فرض انشاء عدد با تكرار و عدم ثبات وحدت	402
فرض وحدت به منزله هيولی و به منزله صورت	403
نقد ديگری بر نظر فيثاغوريان	404
فرض مبدئيت مشترك ماده و وحدت	405