جاده افراد كمی هستند وحشتتان نگيرد . يكوقت دو تا راه در پيش رو داريد
. يكی را می‏بينيد كه انبوه جمعيت در آن موج می‏زند . راه ديگر را نگاه‏
می‏كنيد می‏بينيد عده كمی در آن هستند . گاهی انسان وحشتش می‏گيرد . فرض‏
كنيد به سوی مقصدی داريم می‏رويم . به يك دو راهی می‏رسيم . اكثريت مردم‏
و انبوه جمعيت را می‏بينيم كه راهی را انتخاب كرده‏اند . اقليتی هم راه‏
ديگر را در پيش گرفته و می‏روند . آدم وحشتش می‏گيرد ، می‏گويد ما هم از
همان راه اكثريت می‏رويم ، هر چه به سر آنها آمد به سر ما هم می‏آيد .
می‏فرمايد : نه ، راه‏شناس باشيد ، اكثريت يعنی چه ؟ ! .

تأثير ناپذيری از قضاوت ديگران

مسأله ديگر كه باز مربوط به تربيت عقلانی است اين است كه قضاوتهای‏
مردم درباره انسان نبايد برای او ملاك باشد . اينها يك بيماريهای عمومی‏
است كه اغلب افراد كم و بيش گرفتارش هستند . مثلا انسان يك لباسی را
برای خودش انتخاب كرده و تشخيصش اينست كه رنگ خوبی را انتخاب كرده‏
. بعد يكی می‏آيد می‏گويد : اين رنگ مزخرف چيست كه انتخاب كرده‏ای ؟ !
آن يكی و آن ديگری نيز همين را می‏گويند . كم كم خود آدم اعتقاد پيدا
می‏كند كه بد چيزی است . تازه آنها هم كه می‏گويند ، گاهی برای اينست كه‏
عقيده انسان را تغيير بدهند نه آنكه از روی عقيده خودشان می‏گويند . اينكه‏
انسان در مسائلی كه مربوط به خودش است تحت تأثير قضاوت ديگران قرار
بگيرد [ صحيح نيست ] و به ما گفته‏اند : هرگز تحت تأثير قضاوت و تشخيص‏
ديگران نسبت به خودتان قرار نگيريد .

49