و انديشهانگيز است . ما برای اينكه بحثمان مفصل نشود ، اين مطلب را بهتفصيل ذكر نمیكنيم چون اين مطلب واضح است و نيازی به توضيح ندارد . فقطبه عنوان نمونه اندكی عرض میكنيم . تعقل در قرآن اسلام طرفدار تعقل است و شديدا هم طرفدار است . يك آيه و يك حديثرا میخوانم و از آيه شروع میكنم كه آن حديث هم از اين آيه شروع كرده .در سوره زمر میخوانيم : « فبشر عباد الذين يستمعون القول فيتبعون احسنه ،اولئك الذين هديهم الله و اولئك هم اولو الالباب »( 1 ) . بندگان مرانويد بده ، آن بندگان اينچنانی را . مطلب با " بندگان من " شروع شدهاست . كانه قرآن میخواهد بگويد بنده خدا آن است كه چنين باشد ، و لازمهبندگی خدا اين است . « الذين يستمعون القول ». آنان كه سخن را استماعمیكنند . نمیگويد : " يسمعون " . فرق است بين " سماع " و " استماع" . " سماع " يعنی شنيدن و لو انسان نمیخواهد بشنود . " استماع "گوش فرا دادن است ، مثل اينكه شما اينجا نشستهايد و خود را آمادهكردهايد برای شنيدن . در باب موسيقی میگويند : سماعش حرام نيست ،استماعش حرام است . قرآن میگويد : « الذين يستمعون القول ». آنان كه |