می‏فرمايد : « و لا تكونن عليهم سبعا ضاريا تغتنم اكلهم ، فانهم صنفان :
اما اخ لك فی الدين و اما نظير لك فی الخلق » ( 1 ) . نسبت به آنان (
مردم مصر ) جانور درنده نباش كه خوردن آنها را غنيمت بدانی ، كه آنان‏
بر دو دسته‏اند : يا با تو برادر دينی‏اند و يا در آفرينش مانند تو هستند
. زيرا عدل ، تنها پايه انسانی ندارد بلكه پايه جهانی دارد .
اميرالمؤمنين پيرمرد كوری از اهل ذمه را ديدند كه گدائی می‏كند .
فرمودند : اين چرا گدايی می‏كند ؟ گفتند : مردی يهودی است ، تا وقتی كه‏
توانسته كار كرده ، حالا ناتوان شده و گدايی می‏كند . فرمود : عجب ! تا
وقتی كه می‏توانست كار كرد ، حالا كه نمی‏تواند گدايی كند ؟ ! دستور دادند
از بيت‏المال چيزی برايش مقرر كردند . اين در واقع نوعی بازنشستگی است.
غرض اينست كه احسان و كمك [ به كافر ] آنجا كه موجب تضعيف جبهه حق‏
نشود مانعی ندارد . چقدر در روايات داريم كه يهودی يا مسيحی‏ئی كه مسلمان‏
شده بوده نزد امام آمده است كه با پدر و مادرم چگونه رفتار كنم ؟
گفته‏اند بايد مثل سابق بلكه بهتر رفتار كنی .

پاورقی :
. 1 نهج‏البلاغه ، نامه . 53

261