تعليم و تربيتهای دينی و مذهبی وجود دارد و در تعليم و تربيتهای غيرمذهبی وجود ندارد و نمیتواند هم وجود داشته باشد . مطلبی را علمای اخلاق میگويند و عرفاء فوق العاده روی آن تكيه دارند و در متون اسلامی توجه زيادی بدان شده است ، و آن چيزی است به نام " مراقبه و محاسبه " . در آموزش و پرورشهای غيرمذهبی اينگونه مفاهيم پيدا نمیشود ، مراقبه و محاسبه اصلا مفهوم ندارد و طرح نمیشود ، ولی در تعليم و تربيت دينی چون اساس ، مسأله خدا و پرستش حق است ، قطعا اين مسائل مطرح است . در قرآن كريم آيهای داريم كه من اين آيه را شايد مكرر طرح كرده باشم ، چون آن دورهای كه ما قم بوديم ، عالم بزرگی كه اخلاق میگفت ( 1 ) يك مدتی روی اين آيه تكيه كرده بود ، و چون اين آيه بيشتر به گوشمان خورده و بيشتر روی آن فكر كردهايم ، گوئی يك جلوه ديگری در ذهن من دارد . از آيات آخر سوره مباركه حشر است ، قبل از آن آيات توحيدی اين آيه است : « يا ايها الذين آمنوا اتقوا الله و لتنظر نفس ما قدمت لغد ، و اتقوا الله ان الله خبير بما تعملون ، و لا تكونوا كالذين نسوا الله فانسيهم انفسهم اولئك هم الفاسقون »( 2 ) . ای اهل ايمان ! تقوای الهی داشته باشيد . « و لتنظر نفس ما قدمت لغد . ( منظورم در مراقبه و محاسبه ، اين كلمه است ) و همانا قطعا و شديدا هر كس دقت كند ( 3 ) در آنچه كه برای فردا پيش پاورقی : |