عقل بايد غربال كننده باشد روايت بسيار معروفی داريم كه در " كتاب العقل و الجهل " كافی ،بحار و تحف العقول آمده است ( 1 ) و روايتی است كه " هشامبن الحكم "( 2 ) متكلم معروف نقل كرده است از حضرت موسی بن جعفر عليهالسلام خطاببه خود هشام كه روايت بسيار مفصلی است و من قسمتهايی از آن را سالهاپيش يادداشت كردم و اكنون همان قسمتها را برای شما میخوانم . در آنجاحضرت استناد میفرمايند به يك آيه در قرآن كه در سوره " زمر " است ومیفرمايد : « فبشر عباد الذين يستمعون القول فيتبعون احسنه اولئك الذين هديهمالله الله و اولئك هم اولوا الالباب »( 3 ) . آيه عجيبی است : بشارت بده بندگان مرا ، آنان كه سخن را استماعمیكنند ( 4 ) . بعد چكار میكنند ؟ آيا هر چه را شنيدند همان راپاورقی : . 1 اصول كافی 14 / 1 و تحف العقول / . 384 . 2 هشام از اصحاب حضرت صادق و حضرت موسی بن جعفر عليهما السلام استو خيلی هم مورد علاقه اين دو امام بوده است ، از متكلمين اصحاب امام واز فضلا ، و كسی است كه متكلمين بسيار بزرگ آن عصر - كه فرنگیها آنها راجزء نوابغ میشمارند و افراد فوق العادهای بودهاند از قبيل " نظام " و" ابوالهذيل علاف " - در مقابل اين مرد خضوع میكردند . شبلی نعمان دركتاب " تاريخ علم كلام " مینويسد كه " ابوالهذيل علاف " كسی بود كههمه از بحث با او احتراز داشتند ( يعنی اينقدر قوی بود ) و او از تنهاكسی كه بيم داشت با او بحث كند هشام بن الحكم بود . . 3 سوره زمر ، آيه . 20 . 4 اينجا كلمه " سماع " هم نيست . نمیگويد : سمع القول يا يسمعونالقول ، میفرمايد : يستمعون القول »يعنی به سخنان گوش فرا میدهند ،در سخنان دقت میكنند . چون " سماع " > |
