میخواهد خدا را به خاطر خشنوديش عبادت كند ، او چيز ديگری است . ولی مشتری " « رضوان من الله اكبر »" طبعا همه مردم نيستند بلكه نصف مردم هم نيستند ، يك اقليت مترقی مشتری آن هستند . برای اكثريت مردم ، راه عملی همين است كه از بهشتهايی كه در آنها [ لذات ] جسمانی است سخن به ميان آيد . البته قرآن كه اين را گفته ، نه فقط برای اين است كه مردم تربيت شوند ، قرآن خودش میگويد هرگز در كلام ما باطل و دروغ و لو دروغ مصلحتی نيامده ( العياذبالله ) كه كسی خيال كند - و بعضی اشخاص گفتهاند - كه قرآن كه اينها را گفته ، خواسته مردم را وادار به كار نيك كند ، هدف خوب دارد و برای هدف خوب هرگونه حرفی را میشود زد . « لا يأتيه الباطل من بين يديه »( 1 ) محال است در سخن خدا يك دروغ و يك باطل بيايد و لو آنكه خيال بكنی كه آن دروغ و باطل برای يك مصلحت اجتماعی است . نه ، [ سخن قرآن درباره لذات جسمانی بهشت ] حقيقتی است . اصلا اكثر مردم از اين حد جسمانيت و شهوات جسمانی بالاتر نمیروند و به همين جهت ، نشئهشان چنين نشئهای است . آنهايی كه بالاتر میروند ، میروند در نشئه بالاتر از بهشت جسمانی . نقش عبادت در تربيت به تربيت خودش و فرزندانش به تربيت اسلامی هست پاورقی : |
