از غير خدا به كلی میبرد ، ولی وقتی كه رسيد آنجا و سرشار شد ، حالت بازگشت دارد . آنوقت برمیگردد و وظائف و مسؤوليتهای خود را انجام میدهد والا اگر كسی رفت آنجا و برنگشت . هنوز خام است و كامل نيست . پس اين ، تهمت به اسلام است كه كسی خيال بكند در اسلام عنايتی به روح عبادت كه عبارت است از نيايش و پرستش فارغ از بهشت و جهنم نشده ، فوقالعاده توجه شده كه اگر بخواهيم موادش را جمع كنيم اقلا دو سه جلسه بايد درباره مواد آن بحث كنيم . مراتب پايين عبادت واقعا اين عبادت ، بیارزش است ؟ همان طور كه گفتهاند اين يك شكم پرستی بزرگ است ؟ يك دامن پرستی بزرگ است ؟ يك طمع بزرگ است ؟ و صد درجه از دنياپرستی بدتر است ؟ نه ، كوبيدن آن به اين شكل درست نيست . شك ندارد كه عبادت برای بهشت و عبادت از ترس جهنم ، ارزش آن عبادتهايی را كه گفتيم ندارد ، ولی بیارزش هم نيست و برای يك عده مردم ، يك درجه عالی است . چون فرق است ميان اينكه يك كاری را انسان بكند مستقيم برای يك طمعی ، [ و اينكه در انجام آن كار ، خدا را واسطه قرار دهد ] . مثل اينكه انسان يك وقت مستقيم میرود دنبال پول ، اين ، صد درصد پول پرستی است ، و يك وقت پول میخواهد اما همين پول را از خدا میخواهد ، میرود پيش خدا و اين پول را از او طلب |