تصحيح كند ( 1 ) . ولی بيشتر خطای انسان در ماده فكر است نه در صورت فكر . آن را چه كار میكنيد ؟ راهی نيست . چون راهی نيست ، در امور دينی نبايد به عقل اعتماد كرد . عقل را هم گذاشت كنار ، گفت : ما هستيم و حديث ، ما هستيم و سنت ، و اجتهاد را كه علمای شيعه وارد فقه كردند شديد محكوم كرد ، گفت اجتهاد يعنی تعقل ، و تعقل جايز نيست . تقليد هم جايز نيست ، ما فقط بايد مقلد ائمه باشيم ، رساله نوشتن و اجتهاد كردن در مسائل ، همه حرام اندر حرام است . اين مرد حرفهای خودش را آنچنان كوبنده گفت كه واقعا يك نهضت بزرگی در دنيای اسلام ايجاد كرد به نام " نهضت اخباریگری " كه پيروان آن را میگويند " اخباريين " ، و اين نهضت مدتی دنيای شيعه را لرزاند و در برخی نواحی حتی منشأ جنگها و كشتارها گرديد . مخصوصا در اين شيخ نشينهای خليج فارس اين منطق عجيب نفوذ كرد . در اوائل صفويه نجف و كربلا مهد اخباريين بود و كسی جرأت نداشت در آنجا راجع به تفسير قرآن ، يا راجع به عقل و استدلال ، و يا راجع به اجماع حرف بزند ، میگفتند فقط و فقط ما هستيم و سنت ، ما هستيم و حديث . و اينها حمله كردند به كسانی كه میگفتند حديث يا صحيح است يا ضعيف يا مؤثق و يا حسن ، كه علامه حلی و ديگران احاديث را تقسيم بندی پاورقی : |
