اين مسأله كه بايد در افراد و در جامعه رشد شخصيت فكری و عقلانی پيدابشود يعنی قوه تجزيه و تحليل در مسائل پيدا بشود ( 1 ) ، يك مطلب اساسیاست ، يعنی در همين آموزشها و تعليم و تربيتها در مدرسهها وظيفه معلمبالاتر از اينكه به بچه ياد میدهد اينست كه كاری بكند كه قوه تجزيه وتحليل او قدرت بگيرد ، نه اينكه فقط در مغز وی معلومات بريزد ، كه اگرمعلومات خيلی فشار بياورد ذهن بچه راكد میشود . در ميان علما ، افرادی كه خيلی استاد ديدهاند ، من به اينها هيچ اعتقادندارم . به همين دليل اعتقاد ندارم كه خيلی استاد ديدهاند ، همان كهبرايشان باعث افتخار است . مثلا میگويند : " فلان كس سی سال به درسمرحوم نائينی رفته ، يا بيست و پنج سال متوالی درس آقا ضياء را ديده ". عالمی كه سی سال يا بيست و پنج سال عمر را يكسره درس اين استاد و آناستاد را ديده ، او ديگر مجال فكر كردن برای خودش باقی نگذاشته ، دائمامیگرفته ، تمام نيرويش صرف گرفتن شده ، ديگر چيزی نمانده برای آنكه بانيروی خودش به مطلبی برسد . شباهت مغز و معده مغز انسان ، درست حالت معده انسان را دارد . معده انسان بايد غذا رااز بيرون به اندازه بگيرد و با ترشحاتی كه خودش روی غذا میريزد آن را بهاصطلاح بسازد . و بايد معده اينقدر آزادی و جایپاورقی : . 1 حالا كار نداريم كه اسلام گفته يا نگفته . ما استنباطمان اينست كهآنچه كه اسلام راجع به عقل میگويد همين مطلب است . |