مثلا اميرالمؤمنين در نامهای كه در نهجالبلاغه است خطاب به امام حسنمیفرمايند : « اكرم نفسك عن كل دنية » نفس خويش را از هر پستی بزرگبدار ، برتر بدار . « فانك لن تعتاض بما تبذل من نفسك عوضا » . آنچهكه از نفس خود ببازی عوض ندارد . نفس خود را نباز كه آن ، گوهری استكه آن را با هر چه معامله كنی مغبون هستی . پس تعبير ، تعبير نفاست وبا ارزش بودن است ، و اينكه اين شیء با ارزش را كه مافوق هر ارزشیاست - يعنی آنقدر ارزش دارد كه هيچ چيزی با آن برابری نمیكند - نبايداز دست داد ، مثل اينكه چيزهايی كه تمام حيثيت يك كشور بستگی به آندارد برای آن ملت مافوق ارزش و قيمت است ، يعنی هيچ ملتی - و لواينكه از فقر بخواهد بميرد - حاضر نيست آنها را معامله كند ، مثل بعضیاز آثار نفيس علمی ، ادبی و حتی ذوقی . مثلا مسجد شيخ لطفالله برایايران ارزشی مافوق ارزشهای مادی دارد . تعبير ديگری باز اميرالمؤمنين دارند ، میفرمايند : « لا دين لمن لا مروشله » آنكه مردانگی ندارد دين ندارد . ( دين اصلا مردانگی شناخته شده )« و لا مروش لمن لا عقل له » اگر كسی عقل و تشخيص نداشته باشد نمیتواند [مروت داشته و ] مرد باشد « و ان اعظم الناس قدرا من لا يری الدنيا لنفسهخطرا » ( 1 ) . از همه مردم با ارزشتر و بلند مرتبهتر ، آن كسی است كهتمام دنيا را برای بهای خود كم میداند . اين " خود " چيست كه همه دنيارا برای خود كم میداند ، كه اگر همه دنيا را در مقابل آن بدهند ، او خودرا برتر از دنيا و ما فيها میداند . پاورقی : . 1 تحفالعقول ، ص . 410 |
