از همه مردم بلند مرتبهتر و عظيم القدرتر آن كسی است كه برای تمام دنيا به اندازه نفس خود ارزش قائل نيست . ( البته اين نفس پرستی نيست ) . از همه مردم عظيمالقدرتر آنكسی است كه اگر تمام دنيا را يك طرف بگذارند ، و كرامت و عزت نفس را طرف ديگر ، او خودش و عزت نفس خودش را بر تمام دنيا مقدم میدارد، يعنی حاضر نيست شرافت و كرامت خود را لكهدار كند در مقابل اينكه تمام نعمتهای دنيا را به او بدهند . در نهجالبلاغه میفرمايد : « قدر الرجل علی قدر همته » . عظمت و اهميت هر كس به همان اندازهای است كه همتش بلند است . « و صدقه علی قدر مروءته » . و راستی و راست گفتاری هر كس به اندازه احساس مردانگی او است . جمله عجيبی است ! كسی كه در خود احساس جوانمردی و مردانگی كند دروغ نمیگويد و دروغ را دون شأن خود میداند . ( اين توجه به شأن خود داشتن خود مطلبی است ) . « و عفته علی قدر غيرته » ( 1 ) . ( اين هم حرف عجيبی است ) . عفت و پاكدامنی هر كس در امر جنسی به اندازه غيرتمندی اوست ، يعنی كسی كه نسبت به ناموس خود غيرتمند است ، به ناموس ديگری تجاوز نمیكند ، و اگر كسی به ناموس ديگران تجاوز كرد ، آن غيرت را از دست داده . از همه اينها صريحتر جملهای است در وصيت به امام حسن ( ع ) : « اكرم نفسك عن كل دنية » نفس خويش را از هر كار پستی برتر و بالاتر بدار « و ان ساقتك الی الرغائب » . هر اندازه نفس ، تو را به پاورقی : |
