از همه مردم بلند مرتبهتر و عظيم القدرتر آن كسی است كه برای تمام دنيابه اندازه نفس خود ارزش قائل نيست . ( البته اين نفس پرستی نيست ) .از همه مردم عظيمالقدرتر آنكسی است كه اگر تمام دنيا را يك طرفبگذارند ، و كرامت و عزت نفس را طرف ديگر ، او خودش و عزت نفسخودش را بر تمام دنيا مقدم میدارد، يعنی حاضر نيست شرافت و كرامت خودرا لكهدار كند در مقابل اينكه تمام نعمتهای دنيا را به او بدهند .در نهجالبلاغه میفرمايد : « قدر الرجل علی قدر همته » . عظمت و اهميتهر كس به همان اندازهای است كه همتش بلند است . « و صدقه علی قدرمروءته » . و راستی و راست گفتاری هر كس به اندازه احساس مردانگی اواست . جمله عجيبی است ! كسی كه در خود احساس جوانمردی و مردانگی كنددروغ نمیگويد و دروغ را دون شأن خود میداند . ( اين توجه به شأن خودداشتن خود مطلبی است ) . « و عفته علی قدر غيرته » ( 1 ) . ( اين همحرف عجيبی است ) . عفت و پاكدامنی هر كس در امر جنسی به اندازهغيرتمندی اوست ، يعنی كسی كه نسبت به ناموس خود غيرتمند است ، بهناموس ديگری تجاوز نمیكند ، و اگر كسی به ناموس ديگران تجاوز كرد ، آنغيرت را از دست داده . از همه اينها صريحتر جملهای است در وصيت به امام حسن ( ع ) : « اكرمنفسك عن كل دنية » نفس خويش را از هر كار پستی برتر و بالاتر بدار« و ان ساقتك الی الرغائب » . هر اندازه نفس ، تو را به پاورقی : . 1 حكمت . 44 |
