مگر خداوند با كسی دشمنی دارد كه به انگيزه دشمنی ، حق او را از بين ببرد، و يا نيازمند است كه حق كسی را بربايد و به خود اختصاص دهد ؟ !انگيزه ظلم يا عقدهها ی روحی است و يا نيازها و احتياجها ، و چون انگيزهظلم در خداوند وجود ندارد پس ظلم درباره خداوند معنی ندارد . او قادرمطلق و عليم مطلق و حكيم مطلق است ، هم عالم به نظام احسن و اصلح است وهم قادر به ايجاد آن . عليهذا دليلی ندارد كه خداوند ، جهان را طوریبيافريند كه بر خلاف وضع احسن و اصلح باشد . مسلما آنچه به نام شرورناميده میشود اگر بر ضد نظام احسن و اصلح بود ، آفريده نمیشد . اين گروه احيانا اگر جرياناتی را مشاهده كنند كه از نظر خودشان قابلتوجيه نباشد آن را به نوعی حكمت و مصلحت كه بر ما مجهول است و فقطخداوند از راز آن آگاه است توجيه میكنند و به عبارت ديگر آن را به "سر قدر " تعبير میكنند . شك نيست كه اين طرز تفكر و نتيجهگيری ، خود ، نوعی استدلال است واستدلال صحيحی هم هست . اين دسته میتوانند بگويند فرضا مشكل بعضی از شرورقابل توجيه نباشد ، به واسطه قصور فهم بشر از رازها و اسرار جهان است .بشر وقتی كه خود را در جهانی میبيند پر از راز و پر از حكمت ، طبعا اگردر چند مورد خاص به راز حكمت و سر مصلحت پی نبرد نبايد در اصل مطلبترديد كند . انسان اگر كتابی را مطالعه كند و در سراسر كتاب ، دقت و درايت وقوت انديشه مؤلف را مشاهده نمايد و در چند مورد هم بعضی عبارات ،مجهول و لا ينحل بماند ، طبعا حكم میكند كه من مقصود مؤلف را در اين چندمورد نمیفهمم ، هرگز حكم نمیكند كه به دليل لا ينحل ماندن اين چند مورد ،مؤلف فاقد درايت و دقت و فهم و ادراك بوده است و ساير مطالب بهحسب تصادف ، با معنی درآمده است . نهايت خود خواهی و جهالت است كهمجهول ماندن يك يا چند قسمت كتابی كه شخصيت علمی نويسنده اش در سراسركتاب به ثبوت رسيده است حمل بر جهالت او ، و اتفاقی و تصادفی بودنهمه مطالب حكيمانه بشود . عوام اهل ايمان ، هرگاه با اين مسائل روبرو شوند ، به طريق فوق ، مشكلرا برای خود حل میكنند . همچنانكه قبلا گفتيم ، طبقه اهل حديث ، در معارف الهی طرفدار تعبد وسكوتند و طبعا در اين مسائل از اظهار نظر خودداری میكنند ، و در حقيقتراهشان همان راه عوام است نه راه ديگری . اشاعره از متكلمين نيز راهی رارفته اند كه طبعا مسألهای برای آنها باقی نمیماند كه نياز به حل داشتهباشد . اما ساير متكلمين ، و همچنين طرفداران روش حسی و تجربی درالهيات ، راه حل مشكلات عدل الهی را جستجو و |
کلیه حقوق این سایت محفوظ می باشد.
طراحی و پیاده سازی: GoogleA4.com | میزبانی: DrHost.ir