عذاب اخروی

مجازاتهای جهان ديگر ، رابطه تكوينی قوی تری با گناهان دارند . رابطه‏
عمل و جزا در آخرت نه مانند نوع اول ، قراردادی است و نه مانند نوع دوم‏
از نوع رابطه علی و معلولی است ، بلكه از آن هم يك درجه بالاتر است .
در اينجا رابطه " عينيت " و " اتحاد " حكمفرماست ، يعنی آنچه كه در
آخرت به عنوان پاداش يا كيفر به نيكوكاران و بدكاران داده می‏شود تجسم‏
خود عمل آنهاست .
قرآن كريم می‏فرمايد :
« يوم تجد كل نفس ما عملت من خير محضرا و ما عملت من سوء تود لو ان‏
بينها و بينه امدا بعيدا »( 1 ) .
" روزی كه هر كس آنچه از كار نيك يا زشت انجام داده است حاضر
می‏بيند ، آرزو می‏كند كه كاش بين او و بين كار زشتش مسافت درازی فاصله‏
می‏بود " .
در جای ديگر می‏فرمايد :
« و وجدوا ما عملوا حاضرا و لا يظلم ربك احدا »( 2 ) .
" آنچه را كه انجام داده‏اند حاضر می‏يابند و پروردگار تو به احدی ستم‏
نمی‏كند " .
در جای ديگر می‏فرمايد :
« يومئذ يصدر الناس اشتاتا ليروا اعمالهم 0 فمن يعمل مثقال ذرش خيرا
يره 0 و من يعمل مثقال ذرش شرا يره »( 3 ) .
" در اين روز مردم گروه گروه بيرون می‏آيند تا در نمايشگاه اعمال ،
اعمال آنها به آنها ارائه داده شود . پس هر كس هموزن يك ذره ، كار
نيك كند آن را می‏بيند و هر كس هموزن يك ذره ، كار زشت كند می‏بيند "
.

پاورقی :
. 1 آل عمران / . 30
. 2 كهف / . 49
. 3 زلزال / 6 - . 8

206