ندارند استثناء شدهاند . استثناء به صورتی ذكر شده كه اختصاص ندارد بهاينكه استضعاف به اين صورت باشد ، همانطوری كه ممكن است منشأ استضعاف، عدم امكان تغيير محيط باشد ممكن است اين جهت باشد كه ذهن انسان متوجهحقيقت نشده باشد و به اين سبب از حقيقت محروم مانده باشد " ( 1 ) .روايات زيادی وارد شده كه مردمی كه به عللی قاصر مانده اند مستضعف بهشمار میروند ( 2 ) . در آيه 106 از سوره توبه میفرمايد : « و آخرون مرجون لامر الله اما يعذبهم و اما يتوب عليهم ، و الله عليهمحكيم ». " گروه ديگر كارشان احاله میشود به امر خدا ، يا آنها را معذب میكندو يا بر آنها میبخشايد ، خداوند دانا و حكيم است " . كلمه " مرجون لامر الله " از اين آيه اقتباس شده است . در روايت آمده است كه امام باقر ( ع ) درباره اين آيه فرمود :" همانا قومی بودند در صدر اسلام كه ابتدا مشرك بودند و مرتكبجناياتی بزرگ شدند ، حمزه و جعفر و امثال اينها را از مسلمين كشتند ،اينها بعد مسلمان شدند ، شرك را رها كردند و به توحيد گراييدند ، اماايمان در قلب آنها راه نيافت كه در زمره مؤمنين قرار گيرند و استحقاقبهشت پيدا كنند و در عين حال از جحود و عناد هم كه موجب معذب بودنآنها بود دست برداشته بودند ، اينها نه مؤمن بودند و نه كافر و جاحد ،اينها هستند مرجون لامر الله كه امرشان حواله به خداست " ( 3 ) .در حديث ديگر آمده است كه " حمران بن اعين " گفت : از امام صادق ( ع ) درباره مستضعفين پرسش كردم ، فرمود آنان نه درزمره مؤمنانند و نه در زمره كافران ، آنها مرجون لامر الله میباشند ( 4 ). هر چند از مفاد آيه " مرجون لامر الله " استفاده میشود كه درباره آنهاخوب است گفته شود كار اينها با خداست ، ولی از لحن آيه مستضعفيناشارهای به شمول عفو و پاورقی : . 1 الميزان ، ج 5 ص . 51 . 2 رجوع شود به " الميزان " ج 5 ص 56 - 61 " بحث روائی " .. 3 الميزان ، ج 9 ، ص 406 نقل از كافی . . 4 الميزان ، ج 9 ، ص 407 نقل از تفسير عياشی . |