ملكوتيشان در آخرت ظاهر می‏شوند . اساسا آخرت وجهه ملكوتی دنياست .
شرط اينكه يك عمل ، وجهه ملكوتی خوب و " عليينی " پيدا كند اين‏
است كه با توجه به خدا و برای صعود به ملكوت خدا انجام بگيرد . اگر كسی‏
معتقد به قيامت نباشد و توجه به خدا نداشته باشد ، عمل او وجهه ملكوتی‏
نخواهد داشت و به تعبير ديگر صعود به عليين نخواهد كرد . وجهه ملكوتی‏
عمل وجهه بالاست و وجهه ملكی آن وجهه پايين است . تا عملی از راه نيت و
از راه عقيده و ايمان ، نورانيت و صفا پيدا نكند ، به ملكوت عليا
نمی‏رسد ، عملی به ملكوت عليا می‏رسد كه روح داشته باشد . روح عمل همان‏
بهره اخروی و ملكوتی آن است .
قرآن كريم چه زيبا می‏فرمايد :
« اليه يصعد الكلم الطيب و العمل الصالح يرفعه »( 1 ) .
" بسوی او سخن پاك بالا می‏رود و كردار شايسته بالا می‏بردش " .
اين آيه به دو گونه قابل تفسير است و هر دو گونه در كتب تفسير ذكر
شده است : يكی اينكه سخن پاك و اعتقاد پاك را كردار شايسته بالا می‏برد
، ديگر اينكه سخن پاك و اعتقاد پاك ، كردار شايسته را بالا می‏برد و
ملكوتی می‏سازد . دو تفسير - كه هر دو صحيح است و مانعی ندارد كه هر دو
مقصود باشد - مجموعا اين اصل را بيان می‏كنند كه ايمان در مقبوليت عمل و
بالا رفتن عمل بسوی بالا تأثير دارد و عمل ، در سيراب شدن ايمان و بالا
رفتن درجه ايمان . اين اصل در معارف اسلامی اصل مسلمی است . استشهاد ما
به اين آيه بنابر تفسير دوم است گو اينكه - همچنانكه اشاره كرديم - از
نظر ما مانعی ندارد كه آيه كريمه در آن واحد ناظر به هر دو معنی باشد .
به هر حال اشتباه است اگر بپنداريم اعمال كسانی كه ايمان به خدا و
قيامت ندارند ، به سوی خدا صعود می‏نمايد و وجهه " عليينی " پيدا می‏كند
.
اگر به ما بگويند كه فلانكس از جاده شمال تهران خارج شد و در جهت شمال‏
چند روز به سفر خود ادامه داد هرگز توقع نداريم كه چنين كسی به قم و
اصفهان و شيراز برسد ، اگر كسی چنين احتمالی بدهد به او می‏خنديم و
می‏گوييم اگر او می‏خواست به قم و اصفهان و شيراز برود بايد از جاده جنوب‏
تهران خارج شود و ادامه دهد .
محال است كه كسی به سوی تركستان برود و به كعبه برسد .

پاورقی :
. 1 فاطر / . 10

280