بحثی در سه جهت آنچه تا كنون بحث كرديم درباره تبعيضها و تفاوتها بود . همچنانكه قبلاگفتيم ايرادات و اشكالهای مربوط به " عدل الهی " در چند قسمت است :تبعيضها ، فناها و نيستيها ، نقصها و كمبودها ، آفتها . قبلا وعده داديم كه از اين چهار نوع ايراد ، قسمت اول را تحت عنوان "تبعيضها " مورد بحث قرار دهيم و سه قسمت ديگر را تحت عنوان " شرور" . اكنون كه از بحث درباره تبعيضها فارغ شديم وارد بحث شرور میشويم .پاسخی كه حكما به مسأله شرور دادهاند شامل سه قسمت است : الف . ماهيت شرور چيست ؟ آيا بديها و شرور ، اموری وجودی و واقعیهستند يا اموری عدمی و نسبی ؟ ب . خواه و شرور ، وجودی باشند و خواه عدمی ، آيا خيرات و شرور ،تفكيك پذيرند و يا تفكيك ناپذير ؟ و بر فرض دوم كه تفكيك ناپذيرندآيا مجموع جهان با همه نيكيها و بديها خير است يا شر ؟ يعنی آيا خيراتبر شرور فزونی دارند و يا شرور جهان بر خيرات آن فزونی دارند ؟ و ياهيچكدام بر ديگری فزونی ندارد بلكه متساويند ؟ ج . خواه شرور ، وجودی باشند و خواه عدمی ، و نيز خواه از خيرات ،تفكيك پذير باشند و خواه تفكيك ناپذير ، آيا آنچه شر است واقعا شراست و جنبه خيريت در آن |