عبارت ديگر : جحود اين است كه فكر و انديشه به واسطه دليل و منطق تسليم‏
گردد و حقيقت از نظر عقل و چراغ انديشه روشن گردد ، اما روح و احساسات‏
خودخواهانه و متكبرانه سرباز زند و تسليم نشود . روح كفر ، ستيزه جويی و
مخالفت ورزی با حقيقت در عين شناخت حقيقت است . قبلا ، آنجا كه‏
درباره مراتب تسليم بحث كرديم توضيحاتی راجع به اين حالت داديم .
اكنون به مناسبت بحث از " آفت زدگی " توضيح بيشتری می‏دهيم :
اميرالمؤمنين علی ( ع ) در تعريف اسلام می‏فرمايد :
« الاسلام هو التسليم » ( 1 ) .
" اسلام يعنی تسليم حقيقت بودن " .
يعنی در جايی كه منافع شخص ، تعصب شخص ، عادت شخص در مقابل حقيقت‏
قرار می‏گيرد ، آدمی خود را تسليم حقيقت كند و از هر چه جز حقيقت است‏
صرف نظر كند .
جحود يعنی حالت كافرماجرايی ، آنچنان حالتی كه ابوجهل داشت ،
می‏دانست كه پيغمبر اكرم ( صلی الله عليه و آله و سلم ) در دعوت نبوت‏
راستگو است ولی چون حالت كافرماجرايی داشت ايمان نمی‏آورد . گاهی شنيده‏
می‏شود كه اشخاصی می‏گويند ما حاضر هستيم به جهنم برويم ولی اين كار را
نكنيم ، يعنی اگر اين مطلب حقيقت هم باشد ما حاضر نيستيم بپذيريم .
تعبيرهای ديگر از قبيل " سرقوز افتادن " ، " يكدنده بودن " و امثال‏
اينها همه مبين همين صفت " جحود " است . قرآن كريم وجود اين صفت‏
زشت را در برخی از افراد ، بسيار عالی مجسم كرده است ، می‏فرمايد :
« و اذ قالوا اللهم ان كان هذا هو الحق من عندك فامطر علينا حجارش من‏
السماء او ائتنا بعذاب اليم »( 2 ) .
" و زمانی كه گفتند خدايا اگر اين حق است و از جانب تو است ، پس ،
از آسمان سنگی بر سر ما بيفكن يا عذابی دردناك بر ما وارد ساز " .
قرآن چه تابلويی را مجسم كرده است ! چگونه با نقل يك جمله ، روان‏
بيمار برخی از افراد بشر را نشان می‏دهد !

پاورقی :
. 1 نهج البلاغه ، حكمت . 125
. 2 انفال / . 32

290