کتابخانه الکترونيکي انهار

خدا برای تربيت و پرورش جان انسانها دو برنامه تشريعی و تكوينی دارد
و در هر برنامه ، شدائد و سختيها را گنجانيده است . در برنامه تشريعی ،
عبادات را فرض كرده و در برنامه تكوينی ، مصائب را در سر راه بشر قرار
داده است . روزه ، حج ، جهاد ، انفاق ، نماز ، شدائدی است كه با تكليف‏
ايجاد گرديده و صبر و استقامت در انجام آنها موجب تكميل نفوس و پرورش‏
استعدادهای عالی انسانی است . 1 گرسنگی ، ترس ، تلفات مالی و جانبی ،
شدائدی است كه در تكوين پديد آورده شده است و بطور قهری انسان را در بر
می‏گيرد .

بلا برای اولياء

از اين رو است كه وقتی خدا نسبت به بنده‏ای از بندگانش لطف مخصوصی‏
دارد او را گرفتار سختيها می‏كند . جمله معروف " البلاء للولاء " مبين‏
همين اصل است .
در حديثی از امام باقر ( ع ) آمده است كه :
« ان الله عز و جل ليتعاهد المؤمن بالبلاء كما يتعاهد الرجل اهله‏
بالهدية من الغيبة » ( 2 ) .
" خدا از بنده مؤمنش تفقد می‏كند و برای او بلاها را اهداء می‏نمايد
همانطوری كه مرد در سفر برای خانواده خودش هديه‏ای می‏فرستد " .
در حديث ديگر از حضرت امام صادق ( ع ) آمده است :
« ان الله اذا احب عبدا غته بالبلاء غتا » ( 3 ) .
" خدا زمانی كه بنده‏ای را دوست بدارد او را در دريايی شدائد غوطه‏ور
می‏سازد " .
يعنی همچون مربی شنا كه شاگرد تازه كار خود را وارد آب می‏كند تا تلاش‏
كند و دست و پا بزند و در نتيجه ورزيده شود و شناگری را ياد بگيرد ، خدا
هم بندگانی را كه

پاورقی :
. 1 اين مطلب با نفی حرج و دشواری در دين كه جزء مطالب مسلم و قطعی‏
است منافات ندارد ، زيرا مقصود از نفی حرج اين نيست كه در دين ، تمرين‏
و تكليف وجود ندارد ، بلكه مقصود اين است كه در دين ، دستورهايی كه‏
مانع پيشرفت انسان باشد و مزاحم فعاليت صحيح باشد وجود ندارد . قوانين‏
دينی طوری وضع شده است كه نه دست و پاگير است و نه تنبل پرور .
. 2 بحار الانوار ، ج 15 ، جزء اول ص 56 ، چاپ كمپانی ، نقل از كافی .
. 3 بحار الانوار ، ج 15 ، جزء اول ص 55 ، چاپ كمپانی ، نقل از كافی .