بهشت و جهنم ، دو غايت سير معنوی انسان است . در آن جهان هر كسی خودرا در غايت مسير خود میبيند ، يكی بالا است و ديگری پايين ، يكی اعلاعليين است و ديگری اسفل سافلين . « ان كتاب الابرار لفی عليين »( 1 ) . « ان كتاب الفجار لفی سجين »( 2 ) . چگونه ممكن است كسی به سوی مقصدی حركت نكند و يا به سوی مقصدی ضد آنمقصد حركت كند و آنگاه به آن مقصد برسد ؟ ! حركت به سوی عليين ، فرعآهنگ و اراده رسيدن به آن است ، و آهنگ و اراده ، فرع معرفت و اعتقاداز يك طرف ، و تمكين و تسليم از طرف ديگر است . از آنكه به چنينمقصدی اعتقاد ندارد يا تمكين و تسليم ندارد و بالاخره رغبتی به آن ندارد وبه انگيزه رسيدن به آنجا كوچكترين گامی برنمیدارد چگونه میتوان توقعداشت كه سر از آنجا در بياورد ؟ بی شك هر راهی به مقصد خودش منتهیمیگردد ، تا مقصد خدا نباشد به خدا منتهی نمیگردد . قرآن كريم میفرمايد : « من كان يريد العاجلة عجلنا له فيها ما نشاء لمن نريد ثم جعلنا لهجهنم يصليها مذموما مدحورا 0 و من اراد الاخرش و سعی لها سعيها و هو مؤمنفاولئك كان سعيهم مشكورا »( 3 ) . " هر كس ( فقط ) طالب دنيای نقد باشد ، آن مقدار كه بخواهيم به آنانكه بخواهيم میدهيم ، سپس برای وی جهنم را قرار دادهايم كه نكوهيده ورانده شده وارد آن میگردد . و هر كس خواهان آخرت باشد و كوشش شايستهآن را انجام دهد ، پس كوشش آنان مورد قدردانی قرار خواهد گرفت " .يعنی اگر كسی سطح فكرش از دنيا بالاتر نباشد و هدفی عالی تر از دنيانداشته باشد ، محال است كه به هدف عالی اخروی نائل گردد ، ولی لطف وكرم ما و خدايی ما ايجاب میكند كه از همان هدف دنيايی كه خواهان آناست به او بهرهای بدهيم . پاورقی : . 1 مطففين / . 18 . 2 مطففين / . 7 . 3 اسراء / 18 - . 19 |