4 احترام به ذات انسانها
اين مختص يكى از نتائج مختص سوم است ،
[ 325 ]
به اين دليل كه تنها با احساس و پذيرش احترام ذات خويش است كه ميتوان لزوم احترام ذات ديگر انسانها را به جهت وحدتى كه در استعداد خدايابى و هدف نهائى زندگى و به طور كلى مبداء و مقصد حركت دارند ، پذيرفت . غير از اين دليلى كه ذكر شد ، هر مطلبى درباره عظمت و ارزش انسان گفته شود ، شعر و افسانه و خيالپردازى است و يا همان منطق سوداگرى است كه ميگويد : احترام ميكنم كه احترام شوم ، محبت ميورزم تا مورد محبت قرار بگيرم ، يا ضررى را از خود دفع كنم . و اين غير از منطق هدفى است كه ميگويد :
إِنَّما نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لا نُريدُ مِنْكُمْ جَزاءً وَ لا شُكُوراً 1 ( جز اين نيست كه ما شما را براى پاسخگوئى به ارتباط خدا اطعام ميكنيم ، نه از شما پاداشى ميخواهيم و نه سپاسى ) .