12 صاحب الزنج على بن محمد ورزينى فتنهها براه خواهد انداخت
يا احنف ، كأنّى به و قد سار بالجيش الّذي لا يكون له غبار و لا لجب و لا قعقعة لجم و لا حمحمة خيل يثيرون الأرض بأقدامهم كأنّها أقدام النّعام 1 ( اى احنف ، مىبينم كه آن مرد با لشگرى بحركت در آمده است كه نه غبارى دارد و نه هياهوئى . سم اسبهايش صدائى بروز نميدهد و همهمهاى در اسبانش نيست ، زمين را با پاهايشان زير و رو ميكنند ، مانند پاهاى شتر مرغ ) .
ابن ابى الحديد در مجلد هشتم از شرح نهج البلاغه از ص 126 به بعد ميگويد : اين مرد ( صاحب الزنج ) در فرات بصره در سال 255 ظهور كرد . و او خود را على بن محمد بن احمد بن عيسى بن زيد بن على بن حسين بن على بن ابيطالب عليه السلام معرفى كرد ، طايفه زنج كه زمينهاى نمكزار را تصفيه ميكردند ، از او پيروى نمودند . مسعودى در كتاب مروج الذهب ميگويد : كردار على بن محمد دلالت ميكرد كه او از طالبيين ( اولاد على بن ابيطالب « ع » ) نبوده است ، زيرا روش او مانند روش ازارقه بود كه كشتن زنها و كودكان و كهنسالان
-----------
( 1 ) خطبه 128 ص 185 .
[ 260 ]
و بيماران را تجويز ميكرد . فتنه و كشتار اين شخص در شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد مجلد هشتم از ص 126 تا 214 آمده است ، مراجعه فرمائيد .
