2 عدم تناقض در آيات قرآنى
با اينكه در دوران پرتلاطم و پر از رويدادهاى ضد و نقيض زندگى پيامبر اكرم نازل شده است : آغاز رسالت ،
و پايان رسالت موقعى كه مسلمانان در اقليت دردناك بسر ميبردند ، در آن هنگام كه سرزمين عربستان تحت سيطره اسلام قرار گرفته بود ، در شاديها و اندوهها ، در شكستها و پيروزىها و غير ذلك ، لحن آيات و سبك آنها بهيچ وجه مختلف و متضاد نميباشد . و همچنين در قرآن مجيد مسائل گوناگون جهانبينى و اصول مربوط به تفسير انسان در ابعاد گوناگونش و همچنين مطالب مربوط به رابطه انسان با خدا و رابطه جهان با خدا و رابطه انسان با جهان ، و رابطه انسان با انسان به طور متنوع وارد شده است ، بدون اينكه تناقض و تضادى ميان آنها وجود داشته باشد ، با اينكه قرآن نه كتاب علمى معمولى است كه دقت خاصى در مقدمات و نتايج و ابواب و فصول موضوعات مبذول شود و نه يك كتاب فلسفى است كه تجزيه و تركيب مسائل بنيادين جهانبينى را با دقت كامل تنظيم مينمايد . اين عدم تقيد ميبايست اختلافات و تناقضگوئى
[ 265 ]
هايى را در قرآن بهوجود بياورد ، مخصوصا با نظر به تلاطم و بىقانونبودن جامعهاى كه پيامبر اكرم در آن زندگى ميكرد . برخى از مسيحيان و ديگر اشخاص خارج از اسلام كه در صدد پيداكردن اختلاف و تناقض در قرآن برآمدهاند ،
در حقيقت بىاطلاعى خود را از قوانين ادبيات عرب و ديگر مسائل انسانشناسى و جهانبينى به ثبوت رسانيدهاند .