1 بعد درونى كار عضلانى
هر كار عضلانى معمولا و بطور طبيعى با يك عده عوامل و پديدههاى درونى همراه است كه بعضى از آنها در زنجير علتها قرار مىگيرند و بعضى ديگر همزمان با صدور كار و برخى از آنها پس از مرحله نهائى كار بروز مىكنند . از آن جمله عوامل و پديدههائى كه در زنجير علتها قرارگرفته و پيش از صدور مجموع يا اجزاى بعدى كار به جريان مىافتد :
الف آگاهى لازم به مجموع يا اجزاى بعدى كار .
ب اشتياق و اراده و تصميم به انجام دادن كار .
ج اراده دريافت قيمت كار .
[ 119 ]
د در آن موارد كه كار به تمام معينى با اراده آزاد بوجود مىآيد :
( به اضافه آگاهى كه در بالا متذكر شديم ) سلطه شخصيت به دو قطب مثبت و منفى و كيفيت و خصوصيات كار [ كه مىتوان آنرا فرماندهى مطلق شخصيت نيز ناميد ] ، مديريت همه عوامل و پديدههاى درونى مربوط به كار را بعهده مىگيرد . هر يك از اين عوامل و پديدهها با نظر به چهار موضوع مهم ، در انجامدهندگان كار مختلف مىباشد :
موضوع يكم قدرت و اطلاعات و تجربههايى كه بطور مستقيم و يا غير مستقيم با كار ارتباط دارند .
موضوع دوم اشتياق و علاقه يا اكراه و اجبار و اضطرار به كار .
موضوع سوم كميت و كيفيت مديريت درباره عوامل و پديدههاى درونى مربوط به كار ، زيرا مسلم است كه اشخاص در هماهنگساختن تضادهاى درونى و خواستهها و احساسات و انديشههاى منطقى و بهرهبردارى درباره كارهايى كه انجام مىدهند ، بسيار متفاوت مىباشند .
موضوع چهارم عوامل و فعاليتهاى عقيدتى و ايدهئولوژيك درباره كار . بديهى است كه اين موضوع نقش بسيار مهمى در همه ابعاد كارهاى انسانى اعم از فعاليتهاى فكرى و روانى و كارهاى عضلانى دارا مىباشد كسى كه كارى موافق عقديه ايدهئولوژى را انجام مىدهد ، نه تنها احساس خستگى و فرسودگى و صرف انرژى نمىنمايد بلكه ارزش عينى كار را كه حيات طبيعى او را تأمين مىنمايد ، يا اصلا منظور نمىكند ، يا با نظر كاملا فرعى آنرا مىنگرد . در سرگذشت بشرى ميلياردها كار جزئى و كلى ، فكرى و عضلانى با انگيزگى عقيده بوجود آمده و ارزش عينى آنها كه تأمين حيات طبيعى است ، ناديده گرفته شده است .
بعضى ديگر از عوامل درونى كه همزمان با صدور كار به جريان مىافتند ، عبارتند از صرف انرژى مغزى و عضلانى و آگاهىهاى مستمر در
[ 120 ]
باره اجراى كار و آمادگى براى جلوگيرى از موانع و عوامل مزاحم كار مخصوصا در آن كارها كه در معرض خطرها و رويدادهاى مضر انجام مىگيرد . برخى از پديدههاى مغزى يا روانى كه پس از صدور كار منتج يا خنثى بوجود مىآيند ، عبارتند از : تجارب جديد ، آگاهىهاى تازهتر و شادى معلول انجام كار در صورتيكه كار صادر شده مستند به شخصيت آزاد انجامدهنده آن بوده باشد و احساس فرسودگى و ناراحتى در صورتيكه با اكراه و اضطرار و اجبار تحريك به كار شده باشد .