هيچ انسانى مانند پيامبر اكرم عظمت وجدى بودن لزوم اداى امانت رسالت را درك نكرده است

رشد اخلاق فاضله و به فعليت‏رسيدن استعدادهاى عالى انسانى ، بدون احساس تعهد والا و عمل بر طبق آن ، بهيچ وجه امكان‏پذير نيست تعهد در برابر يزدان پاك براى انسان‏شدن و انسان ساختن ديگران ، نخستين شرط پيامبرى است . احساس تعهد والا و عمل بر طبق آن ، بايستى در همه سطوح روانى پيامبر مانند خون در شريان جريان داشته باشد . او تعهد جدى كرده است كه كلمه‏اى مخالف واقع بر زبانش جارى نشود . هوى و هوس را در حيات معقول شخصى خود و در ارتباط با ديگر انسانها دخالتى ندهد . او تعهد كرده است از همه انواع و شئون خودخواهى بركنار باشد . او تعهد كرده است از عمل‏كردن به دستورات الهى درباره خود و ديگران كمترين تقصير و قصورى ننمايد . او بجهت آشنائى نزديك با جمال و جلال و سيطره مطلق خداوندى بر دلها و عقول آدميان حتى خيال خلاف تعهد بر ذهنش خطور نميكند . او بخوبى ميداند كه انسان منهاى تعهد يعنى هيچ و پوچ . اساسى‏ترين تعهد پيامبر اكرم ( ص ) اينست كه حياتى‏ترين امانت را كه ابلاغ وسايل رشد و كمال آدميان است ، با كمال دقت و بدون اندك زيادى و كمى انجام بدهد وَ لَوْ تَقَوَّلَ عَلَيْنا بَعْضَ الْأَقاويلِ لَأَخَذْنا مِنْهُ بِالْيَمينِ 1 .

( اگر گفتارى را ( پيامبر ) بما نسبت بدهد كه اساس ندارد از دست او ميگيريم ) وَ اِنْ كادُوا لَيَفْتِنُونَكَ عَنِ الَّذى اَوْحَيْنا اِلَيْكَ لِتَفْتَرِىَ عَلَيْنا غَيْرَهُ وَ اِذاً لاَتَّخَذُوكَ خَليلاً وَ لَوْ لا اَنْ ثَبَّتْناكَ لَقَدْ كِدْتَ تَرْكَنُ اِلَيْهِمْ شَيْئاً قَليلاً اِذاً لَأَذَقْناكَ ضِعْفَ الْحَياةِ وَ ضِعْفَ الْمَماتِ ثُمَّ لا تَجِدُ لَكَ عَلَيْنا نَصيراً 2

-----------
( 1 ) الحاقة آيه 44 و 45

-----------
( 2 ) الاسراء آيه 73 تا 75

[ 260 ]

( نزديك بود كه آنان ترا در آنچه كه بر تو وحى كرده‏ايم مشوش بسازند تا غير از آنچه را كه بر تو وحى كرده‏ايم بر ما افتراء بزنى اگر چنين كارى را انجام ميدادى ، ترا براى خود دوست اتخاذ ميكردند . و اگر ترا ثابت‏قدم نميكرديم نزديك بود اندكى بر آنان تكيه كنى . در اين صورت دو برابر عذاب زندگى و دو برابر عذاب مرگ ( گنهكاران ) را بر تو مى‏چشانديم ، سپس از طرف ما بر خود يارى نميديدى ) با نظر به دو آيه فوق روشن مى‏شود كه خداوند متعال بجهت اهميت فوق‏العاده ابلاغ رسالت به فضيلت و كمال و رشد خود پيامبر كفايت ننموده در همه حالات بر تمامى گفتار و كردار پيامبرش نظارت مينمايد . كه اگر پيامبر بجهت تشخيص نزديكترين راه به مقصد همان راه را در پيش بگيرد در حاليكه مصلحت واقعى راه ديگرى را ايجاب نمايد ، خداوند متعال به او هشدار مى‏دهد . 15 ، 22 و اللَّه سبحانه يقول « ما فَرَّطْنا فىِ الْكِتابِ مِنْ شَيْئى‏ء 1 وَ فيهِ تِبْيانٌ لِكُلِّ شَيئىٍ 2 و ذكر « اِنَّ الْكِتابَ يُصَّدِقُ بَعْضُهُ بَعْضاً وَ اِنَّهُ لاَ اخْتِلافَ فيهِ فَقالَ سُبْحانَهُ وَ لَو كانَ مِنْ عِنْدِ غَيرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فيهِ اخْتِلافاً كَثيراً 3 ( و خداوند سبحان ميفرمايد : « ما در اين كتاب درباره هيچ چيزى تفريط ننموديم و براى هر چيزى در قرآن بيانى است . و بعضى از آيات كتاب بعضى ديگر را تصديق مينمايد و اختلافى در اين كتاب وجود ندارد ، لذا خداوند سبحان فرموده است : « اگر اين قرآن از نزد غير خدا نازل شده بود ، اختلاف زيادى در آن پيدا مى‏كردند )

-----------
( 1 ) الانعام آيه 37

-----------
( 2 ) النحل آيه 89

-----------
( 3 ) النساء آيه 82

[ 261 ]