کتابخانه الکترونيکي انهار

نمی‏توانم . در يك آيه ديگر می‏فرمايد : " « انما سلطانه علی الذين‏
يتولونه »" ( 1 ) حكومت شيطان بر افرادی است كه آن افراد سرپرستی‏
شيطان را پذيرفته‏اند . اينجا ديگر تسلط او را خيلی محدود می‏كند . افرادی‏
كه سرپرستی او را پذيرفته‏اند ، بر آنها تسلط دارد ، يعنی افرادی كه ولايت‏
و سرپرستی او را نپذيرفته‏اند ، بر آنها تسلط ندارد .
از اين واضح‏تر ، يك محاكمه‏ای ميان شيطان و گنهكاران در قيامت ذكر
می‏كند كه در قيامت چنين واقع خواهد شد ، منتها چون يك امری است كه‏
قطعا واقع می‏شود ، قرآن به صورت گذشته نقل می‏كند :
" « و قال الشيطان لما قضی الامر ان الله و عدكم وعد الحق و وعدتكم‏
فاخلفتكم و ما كان لی عليكم من سلطان الا ان دعوتكم فاستجبتم لی فلا
تلومونی و لوموا انفسكم ما انا بمصرخكم و ما انتم بمصرخی انی كفرت بما
اشركتمون »" . ( 1 )
آنجا شيطان طلبكار می‏شود ، اصلا آدميزاد را يك چيزی هم [ بدهكار می‏كند
] . می‏فرمايد وقتی كار به نهايت می‏رسد و تمام می‏شود ، شيطان رو می‏كند به‏
مردمی كه از او پيروی كرده‏اند ، می‏گويد : خدا به شما نويد و وعده داد ،
من هم وعده دادم ، خدا وعده‏اش راستين بود ، وعده من خلاف " « ان الله‏
وعدكم وعد الحق و وعدتكم فاخلفتكم »" . معنايش اين است كه تسلط من بر
شما كه از تسلط خدا بيشتر نبود ( يعنی در همين حدود بود ) ، همان‏طوری كه‏
خداوند به بشر نويد داد كه اگر كار خوب بكنيد چنين [ پاداش به شما
خواهم داد ] ولی كسی را مجبور به كار حق نكرد ، من هم به شما نويد دادم ،
كسی را كه مجبور نكردم . " « و ما كان لی عليكم من سلطان »" من كه بر
شما مسلط نبودم ، يعنی زور نداشتم ، شما را به زور به جايی نكشاندم "
« الا ان دعوتكم فاستجبتم لی » " من شما را خواندم [ و شما به سرعت‏
پذيرفتيد ] . در يك آيه هست كه سوت كشيدم : " « و استفزز من استطعت‏
منهم بصوتك و اجلب عليهم بخيلك و رجلك و شاركهم فی الاموال و الاولاد
" ( 3 ) يعنی تو سوت بكش ، آنها می‏آيند ، خيلی احتياج ندارد كه بخواهی‏
دنبالشان بروی ، يك سوت كشيدن كافی است كه دورت بريزند .
خواب معروفی نقل می‏كنند كه در زمان شيخ انصاری يك كسی خواب ديد كه‏

پاورقی :
. 1 نحل / . 100
. 2 ابراهيم / . 22
. 3 اسراء / . 64