کتابخانه الکترونيکي انهار

موجودات با كتابهای آسمانی جور درمی‏آيد يا جور درنمی‏آيد ، يك مطلب‏
است ، با توحيد جور درمی‏آيد يا جور درنمی‏آيد ، مطلب ديگری است . اگر
از نظر توحيدی بحث كنيم ، قانون داروينيزم يك قانون توحيدی است .

مسأله " خير و شر "

يك مسأله ديگر به اصطلاح حكما مسأله " خير و شر " است . يكی از ادله‏
مخالفی كه می‏آورند ، اين است كه می‏گويند اگر خدايی در عالم می‏بود ،
اينهمه شرور و نواقص در دنيا نبود ، مثلا مرگ در دنيا نبود ، درد در
دنيا نبود ، ظلم در دنيا نبود . می‏گويند در كنار آن نظمهايی كه ما در
عالم می‏بينيم كه آنها ما را بر وجود خدا دلالت می‏كند ، يك بی‏نظميهايی هم‏
در عالم می‏بينيم كه آنها هم دلالت می‏كند بر اينكه خدايی نيست ، اينها را
چطور جواب می‏دهيد ؟ اگر خدايی در عالم باشد ، بايد هر چه هست همه خير
باشد ، شری نبايد وجود داشته باشد ، پس اين شروری را كه در عالم وجود
دارد چگونه توجيه كنيم ؟ اين هم به نظر من يك مسأله خوبی است .
درباب يگانگی خداوند ، در خود قرآن روی آن استدلال شده است ، "
« لو كان فيهما الهة الا الله لفسدتا »" (1) يك استدلال منطقی فلسفی در
قرآن است ، يا : " « قل لو كان معه الهة كما يقولون اذا لابتغوا الی ذی‏
العرش سبيلا ، سبحانه و تعالی عما يقولون علوا كبيرا »" ، ( 2 ) ، يا
در سوره " قدافلح " می‏فرمايد : " « . . . اذا لذهب كل اله بما خلق و
لعلا بعضهم علی بعض سبحان الله عما يصفون »" ( 3 ) . اصلا قرآن روی اين‏
[ مطلب ] استدلال عقلانی كرده است .
البته قبول دارم كه اين بحث ، بحثی است در حدود بحثهای خشك فلسفی ،
ولی آن دو مطلب ديگر [ داروينيزم و مساله خير و شر ] مطالب سر راست‏
ساده‏ای هستند . جلسه آينده وارد بحث داروينيزم می‏شويم ، بعد اگر آقايان‏
خواستند ، وارد مسأله توحيد هم می‏شويم .

پاورقی :
. 1 انبياء / . 22
. 2 اسراء / 42 و . 43
. 3 مؤمنون / . 91