می‏شود . باز بدن شروع می‏كند به خون ساختن ، يا اگر از يك گلبول مخصوصی‏
از گلبولهای بدن - مثلا سفيد - كم شده باشد ، بدن در حدودی كه توانايی‏
دارد شروع می‏كند به ساختن آن . يا حتی خيلی از اعضای بدن اين‏جور است .
البته اين هم حدودی دارد . پا را اگر قطع كنند ، ديگر بدن نمی‏تواند يك‏
پای عليحده‏ای بسازد . اين در حدود كار بدن نيست .
اين اصل " انطباق دادن موجود زنده خود را با محيط " يا اصل " ترميم‏
ساختمان " يك چيز عليحده است ، غير از نظم مادی ساختمان است ، نشان‏
می‏دهد كه در اين ساختمان به نوعی از انواع كه حقيقتش هنوز بر ما مجهول‏
است ، يك نوع رهبری ، يك دستگاه رهبری وجود دارد كه اين موجود را به‏
سوی هدف خودش رهبری و هدايت می‏كند .

هدايت در جمادات

آيا اين اصل هدايت در تمام موجودات عالم هست يا در بعضی موجودات‏
عالم ؟ اينها را در نباتات و حيوانات و انسان ( عرض كرديم ما به شعور
ارادی آنها كار نداريم ، در كارهای غير ارادی‏شان فعلا بحث داريم ) خيلی‏
خوب می‏شود ثابت كرد ، در جمادات چطور ؟ آيا اين اصل هدايت فقط در
نباتات و حيوانات و انسان وجود دارد ؟ ديگر در جمادات وجود ندارد ؟ در
قرآن ذكر شده است كه در همه موجودات وجود دارد ، منتها در جمادات آن‏
طوری كه ما در نباتات می‏توانيم اثبات كنيم " ما " كه می‏گوييم يعنی "
من " . شايد اطلاعات علمی بيشتری باشد بتواند در همان جا هم اثبات كند
) نمی‏توانيم اثبات كنيم ولی خلافش را هم نمی‏شود اثبات كرد ، نه اينكه‏
حتما در جمادات ثابت شده كه هر كاری كه جمادات می‏كنند لازمه ساختمان‏
ماشينی آنهاست . آنچه در قرآن است " نشان می‏دهد " كه اصل هدايت در
همه موجودات است ، مثلا می‏فرمايد : " « و اوحی فی كل سماء امرها »" (
1 ) در هر آسمانی كار او را به او وحی كرده است ، يعنی كاری كه بايد
انجام بدهد به او گفته است ، راهش را به او نشان داده ، و بعلاوه اينكه‏
می‏فرمايد : " « ربنا الذی اعطی كل شی‏ء خلقه ثم هدی »" [ بيانگر آن‏
است كه ]

پاورقی :
. 1 فصلت / . 12

111