تعبير حكمای قديم ) و مرد ديگری به نام انباذقلس ( 1 ) نظريهشان از قديممعروف است كه قائل بودهاند انواع از يكديگر مشتق شدهاند . حتی در كتابفلسفه النشوء والارتقاء كه شبلی شميل معروف لبنانی نوشته است ، ( 2 ) دريكی از مقدماتی كه برای اين بحث ذكر میكند ، تاريخچه نظريه تطور ( نشوءو ارتقاء ) را ذكر میكند و در آنجا اقرار میكند كه اين نظريه دو هزار وپانصد سال سابقه دارد . پس يك نظريه در ميان علما و فلاسفه دنيا هميننظريه نشوء و ارتقاء بوده است . البته آنها آن عواملی را كه بعدهالامارك ، داروين و بعد از داروين بيان كردهاند ، به اين دقت بياننكردهاند ولی اصل اين نظريه ( كه انواع از يكديگر اشتقاق پيدا كردهاند وانواع در اصل خيلی كم بوده يا بيشتر از يك نوع نبوده است ) وجود داشتهاست . حتی راجع به اينكه اولين حيوانی كه در دنيا به وجود آمده استچگونه بوده ، دريايی بوده است يا صحرايی يا به صورت كرمهايی بوده كه درلجنزارها به وجود آمدهاند ، حرفهايی گفتهاند . نظريه " خلقت " نظريه ديگر همان نظريهای است كه اسم آن را نظريه " خلقت "گذاشتهاند ، يعنی ثبات انواع براساس حدوث زمانی انواع . عامه مردمعقيدهشان اينطور بوده كه يك روزی بوده است كه انسان نبوده ، بعدبیسابقه وناگهانی يك جفت انسان آفريده شده ، يك روز بود كه گوسفندنبود ، بیسابقه و ناگهانی يك جفت گوسفند آفريده شد ، و همچنين حيواناتديگر . اين نظريه يك نظريه عامی و مربوط به عامه مردم تلقی میشد ، نهيك نظريه فيلسوفانه . هيچ فيلسوفی پيدايش انواع را به اين شكل قبولنكرده است ، يا سكوت كرده و يا خلاف اين را گفته است .پاورقی : . 1 گويا تلفظ فرانسوی آن " امپيدوكل " است . . 2 اين كتاب ترجمه عربی بنياد انواع داروين است ولی [ مترجم ] تنهابه ترجمه آن اكتفا نكرده ، بلكه شرح بخنر ( كه صد درصد مادی بوده ) را همذكر كرده است . بعلاوه خودش مقدمات و مقالات ديگری هم اضافه كرده است. بنياد انواع كتاب كوچكی است ، اما فلسفةالنشوء والارتقاء دو جلد بزرگشده است . |