خلقت و پيدايش اشياء گفته شده است درست باشد ( چه ، كسی قائل بهثبات انواع باشد چه تبدل انواع ، ولی حالا ثبات انواع طرفدار ندارد ) ،اگر كسی قائل شد كه همين قوانين محسوس مشهود طبيعت بدون آنكه دخالتيك شعوری ، يك ارادهای ، يك علمی ، يك حكمتی لزوم داشته باشد ، كافیاست برای اينكه اين نظام حكيمانه را به وجود بياورد ، يكی از دلايلخداشناسی ، بلكه از نظر عموميت عمدهترين دليل خداشناسی مخدوش و تضعيفمیشود . آن وقت به ما اين طور میتوانند بگويند كه شما هميشه از راهمخلوقات و نظمی كه در ساختمان آنها هست ، بر وجود خدا استدلال میكنيد ومیگوييد اين نظم و اين نظام به اصطلاح غايی خود به خود به وجود نمیآيد ،پس حسابی و حسابگری هم در كار است ، اگر كسی گفت ما براساس دلايل علمیثابت میكنيم كه همين قوانين غير شاعر و طبيعی كافی است برای به وجودآوردن اين نظم ، پس دليل شما از ميان میرود . اگر اينطور باشد ، اين [نظر ] با نظر الهيون تماس پيدا میكند . حالا ما بايد ببينيم كه آيانظريات داروين ، دليل الهيون را درباب نظام عالم تضعيف میكند ياتضعيف نمیكند و برخوردش با دليل الهيون در كجاست ؟ همينطوری كه نوشتهاند ( 1 ) اساس فكر داروين در تبدل انواع " انتخابطبيعی " است ، برخلاف لامارك كه اساس فكرش در تبدل انواع مسأله "تأثير محيط " و بعد پيدايش عادات متناسب با محيط بود ، میگفتمحيطهای مختلف احتياجات مختلفی برای موجود زنده به وجود میآورد و ايناحتياجات ، عادات و فعاليتهای جديدی را در موجود زنده ايجاد میكند ،عادات و فعاليتهای جديد كم كم منشأ آن میشود كه تغييرات و اعضای نوی دربدن موجود زنده به وجود بيايد . ما راجع به آن بحث كرديم . بحث ما راجعبه اين نبود كه آيا محيط اثر دارد يا اثر ندارد ، به نظر ما قطعا اثردارد و كسی از اين جهت نمیتواند ايراد بگيرد . آيا استعمال و عدماستعمال عضو در رشد يا تضعيف عضو میتواند مؤثر باشد يا نه ؟ قطعامیتواند مؤثر باشد ، ولی آنجا عرض كرديم صحبت در اين است كه آياهمينها كافی است برای به وجود آمدن اين نظامات و تشكيلات يا كافی نيست؟ گفتيم كافی نيست . خود لامارك هم از كسانی است كه در پاورقی : . 1 من ، هم كتاب بنياد انواع داروين را با ترجمهای كه شده دارم و همكتاب آقای دكتر محمود بهزاد ( چاپ پنجم با اصلاحات و اضافات ) را كهدر اين كار تخصص دارد و چندين كتاب در اين زمينه نوشته است . عبارتهایاين كتاب واضحتر و روشنتر است و قسمتهای زيادی از متن كتاب بنيادانواع را هم نقل كرده است . البته كتابهای ديگری هم در اين زمينه داشتمولی اين كتاب را انتخاب كردم . |
