وجود تا توحيد وجود و رفع شبهات مربوط به آن ، آخرين قسمت جلد دوم شرح‏
و تفسير فريده اول از مقصد چهارم می‏باشد كه آن عبارت است از بحث در
حقيقت جسم طبيعی و اثبات هيولی و ابطال جزء لا يتجزی و تناهی ابعاد ، كه‏
در واقع اين مباحث در حكم امور عامه بخش طبيعيات و قسمت قابل اعتنا و
اعتماد طبيعيات قديم می‏باشد . بنابراين در اين درسها رعايت ترتيب‏
منظومه سبزواری نگرديده بلكه استاد شهيد در ترتيب مباحث بيشتر به‏
اهميت و ضرورت مباحث برای دانشجو توجه داشته‏اند .
د : استاد معظم مرحوم مطهری علاوه بر اين سلسله دروس‏ها در شرح منظومه‏
يك دوره درس ديگر نيز تحت همين عنوان داشته‏اند كه اين دوره مربوط
می‏شود به ساليان پايانی از عمر پربركت ايشان ، يعنی تقريبا از سال‏های 54
تا 57 كه در منزل ايشان و با حضور جمعی از اساتيد فلسفه غرب از دانشگاه‏
تهران و برخی ديگر از صاحب نظران و علاقمندان به اين مباحث تشكيل می‏شد ،
سبك اين دو دوره از درسهای استاد به كلی متفاوت است و نحوه ورود و
خروج در بحث با يكديگر فرق می‏كند . در دوره اول كه بخشی از آن را پيش‏رو
داريد روال بحث به سبك كلاسيك فلسفه اسلامی و متناسب با سطح دانشجوئی‏
است و در دوره دوم بحث به شيوه تطبيق فلسفه اسلامی با فلسفه غرب می‏باشد
كه حضور اساتيد فن در اين زمينه بر ارزش بحث می‏افزايد .
ه : زحمت استنساخ و تدوين و تنظيم نسخه اوليه كتاب حاضر به عهده تنی‏
چند از شاگردان و علاقمندان استاد شهيد بوده است كه بدينوسيله از همه‏
آنها سپاسگزاری می‏گردد ، و در نهايت نيز نسخه آماده شده به دقت تمام‏
توسط ناشر با متن اصلی مقابله و اگر ايراد و اشكالی بود ، بر طرف گرديده‏
است لذا می‏توان گفت كه از حيث دقت در تصحيح و تنظيم نسخه‏ها به حدی‏
است كه اگر مؤلف معظم نيز در قيد حيات می‏بودند تغييری در آن نمی‏دادند
.
و : از نظر تقسيم بندی مطالب در دو جلد بهتر می‏بود كه فريده هفتم از
مقصد اول نيز در همين جلد اول قرار می‏گرفت و مقصد سوم و چهارم در جلد
دوم ، ولی برای رعايت تناسب حجم دو جلد نسبت به يكديگر ، مطالب به‏
نحو كنونی تقسيم گرديد و البته بنابر آن است كه پس از انتشار جلد دوم ،
هر دو جلد نيز با يكديگر و با جلد زركوب به طبع برسد كه رعايت سليقه‏های‏
مختلف خوانندگان شده باشد .
در خاتمه ، مؤسسه انتشارات حكمت اميدوار است كه بزودی دوره دوم اين‏
مباحث ( يعنی درسهای منظومه منزل ) را نيز تقديم محضر خوانندگان نمايد .
انشاء الله
مؤسسه انتشارات حكمت

6