غرر 4 مباحث مربوط به امكان
عروض الامكان بتحليل وقع |
و هو مع الغيری من ذين اجتمع |
عروض امكانی هر ممكن عروض تحليلی است ، و او با وجوب غيری و امتناعغيری اجتماع پيدا میكند . شرح : در هر يك از دو مصراع اين بيت يك مطلب گفته شده است : درمصراع اولی میگويد : امكان در ظرف عقل بر ممكن عارض میگردد نه در ظرفخارج ، و در مصراع دوم میگويد : امكان ذاتی با وجوب غيری و امتناع غيریمنافات ندارد بلكه هميشه توام با يكی از آنها است . اما توضيح مصراع اول : قبلا در مباحث معقولات ثانيه فرق عروض و اتصافگفته شده است . بعضی از معانی و مفاهيم در عين اين كه صفت اشياءخارجيهاند و اشياء در خارج به آنها متصف میگردند ولی آنها در خارج برموصوفات خود عارض نمیشوند . اگر در خارج عارض بشوند اولا لازم میآيد كهوجودی علاوه بر موصوف و معروض خود داشته باشند و ثانيا لازم میآيد كهموصوفات آنها در